“Geen votum meer bij academische plechtigheden, maar inclusievere formulering.”

De ceremoniële teksten bij academische plechtigheden krijgen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam vanaf 1 januari 2023 ‘een meer inclusief karakter’. Dat heeft het College van Decanen onlangs besloten en is afgestemd met de VU-ledenraad.

De ceremoniële teksten bij academische plechtigheden gaven lange tijd uitdrukking aan een gedeelde christelijke identiteit van de universiteitsgemeenschap; bij de opening van academische plechtigheden werd tot nog toe altijd het votum uitgesproken: Onze hulp is in de naam des Heren, de Maker van hemel en aarde. Aan het slot van zo’n bijeenkomst werd gezegd: Laat de naam van de Heer geprezen worden, nu en in de eeuwigheid. Die traditie sluit volgens het college vandaag de dag niet meer aan bij de bijzonder diverse VU-gemeenschap.

Herkenning.

“De Vrije Universiteit is een plek waar mensen met allerlei achtergronden, levensovertuigingen, tradities en persoonlijkheden samen werken. We herkennen elkaar vaak snel als het gaat om fundamentele waarden als respect voor het anders-zijn van de ander, een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor duurzaamheid en vrede, en onze opdracht om door middel van onderwijs en onderzoek kennis te verwerven en te delen zodat onze wereld leefbaarder, eerlijker, en kansrijker wordt. Die onderlinge herkenning is er niet meer als het gaat om de christelijke identiteit of de christelijke formuleringen bij academische plechtigheden. Om die reden is gekozen om de formulering van de teksten bij academische plechtigheden te herzien. Met de nieuwe formulering wordt in breed toegankelijke woorden uitdrukking gegeven aan de kernwaarden van de VU”, aldus de voorzitter van het College van Decanen, rector magnificus Jeroen Geurts.

‘Vernieuwen van tradities’…

In 2016 is vanwege deze ontwikkelingen de grondslag van de VU opnieuw geformuleerd. Ze luidt nu: “De Stichting gaat uit van de Vereniging, die, voortbouwend op haar christelijke oorsprong, ten doel heeft om bij te dragen aan een betere wereld, een wereld waarin rechtvaardigheid, medemenselijkheid, en verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de wereld centraal staan. De Stichting laat zich hierdoor inspireren bij de inrichting van haar onderwijs en onderzoek en bij het delen van kennis met en dienstbaar zijn aan de maatschappij. Zij onderkent en waardeert de rol die levensbeschouwing en zingeving hierbij spelen.”

In aansluiting bij de aangepaste statuten van de VU-vereniging en in lijn met de vastgestelde missie van de VU heeft het College van Decanen besloten om vanaf 1 januari 2023 bij aanvang van de academische plechtigheid de formulering te gebruiken: “Ik open deze openbare zitting … met een verwijzing naar de van oorsprong christelijke traditie van de Vrije Universiteit, waarin wetenschapsbeoefening verbonden wordt met verwondering en levensbeschouwelijke waarden.” Bij de sluiting wordt de formulering gebruikt: “Ik sluit deze openbare zitting … met de verwijzing naar onze missie omwaardengedreven wetenschap te beoefenen met verantwoordelijkheid voor mens en planeet.”

“Met deze formuleringen wordt in breed toegankelijke woorden uitdrukking gegeven aan de kernwaarden van de VU. Net als bij de tot nu toe gebruikte termen wordt ermee gezegd dat wetenschap niet los staat van levensbeschouwelijke waarden en gedragen wordt door intellectuele bescheidenheid en een verantwoordelijkheid voor een ons overstijgend belang. In het besloten deel van de promotieplechtigheid blijft het gebruik bestaan om een korte bezinnende tekst te lezen, waarbij uiteraard ook een Bijbeltekst kan worden gebruikt”.

Aldus deelde de Vrije Universiteit mee.