Boekje over ’t Kruispunt te Geldrop

Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de protestantse (voormalig gereformeerde) kerk ’t Kruispunt in het Noord-Brabantse Geldrop werd een boekje gepubliceerd waarin het ontstaan en het ‘overleven’ van ’t Kruispunt uitvoerig worden weergegeven.

Het gedenkboekje t.g.v. het vijftigjarig bestaan van ’t Kruispunt te Geldrop.

De eerste plannen.

Op 17 februari 1971 werd een gemeentevergadering gehouden van de Gereformeerde Kerk te Geldrop die op 12 maart 1967 was ontstaan door splitsing van de kerk van Eindhoven (de eerste predikant van de kerk van Geldrop was ds. B.J. Aalbers (1929-2020), die ook betrokken was bij het tot stand komen van het kerkelijk centrum). Er waren tijdens de gemeentevergadering bouwtekeningen aanwezig en bovendien was een maquette gemaakt, zodat de gemeenteleden de plannen ook ruimtelijk tot zich konden nemen. In die tijd bevonden de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente zich in het ‘federatie-tijdperk’, maar beide gemeenten waren verder nog geheel zelfstandig.

Na afloop van de met de plannen instemmende gemeentevergadering machtigde de gereformeerde kerkenraad de bouwcommissie om tot de aanbesteding over te gaan. Er moest enige haast betracht worden, want wilde men rijkssubsidie ontvangen, dan moesten de plannen voor 1 maart worden ingeleverd. Aldus geschiedde. Alleen de gereformeerde commissie ZWO (Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking) was tegen de nieuwbouw, omdat men vreesde dat het budget voor ontwikkelingssamenwerking in gevaar zou komen.

Ds. Aalbers gaf aan dat ‘we beslist nog niet aan het einde van onze financiële krachten’ zijn, maar gezien de groei van de gemeente in Geldrop ‘moet nu gebouwd worden om volledig van subsidiemogelijkheden te kunnen profiteren’. De kerkenraad hield een eenmalige kerkbouwactie die fl. 35.000 opbracht. Het gebouw zou gebouwd worden aan de Wiekslag, naast het politiebureau. Begin april werd het bouwterrein uitgezet en begon men met het graafwerk.

De bouw begint.

De ‘eerste steen’ werd op 21 augustus 1971 gelegd (foto: ’t Kruispunt 50 jaar’).

Op zaterdag 21 augustus 1971 werd de eerste steen voor ‘het tweede protestantse kerkcentrum’ gelegd door koster F.W.H. Schreij (de hervormde gemeente had de Goede Herderkerk aan de Meeuwenhof tot haar beschkking, waar tot het gereed komen van ’t Kruispunt ook de gereformeerden kerkten). Op zaterdag 30 oktober werden de gemeenteleden uitgenodigd de vorderingen van de bouw te komen bekijken en men kon ter plaatse meteen een voorstel doen voor de naamgeving van het gebouw.

Opening en ingebruikneming.

Op zaterdag 18 december werd het ’wereldlijke’ deel van de opening gehouden, want men wilde nadrukkelijk dat het kerkgebouw ook een functie zou vervullen in de dorpsgemeenschap. Tijdens deze bijeenkomst werd de kerkzaal geopend en vond de overdracht van de kerk door de Bouwcommissie aan de gereformeerde kerkenraad plaats. En op zondag 19 december werden de eerste kerkdiensten gehouden.

Het Ontmoetingscentrum ’t Kruispunt te Geldrop.

De naam van de kerk.

De gemeenteleden hadden – zoals we al zagen – gelegenheid gehad om een naam op te geven, waaruit de kerkenraad dan een keuze zou maken. Enkele van de (soms niet alledaagse) ideeën waren: Een Vaste Burcht, Huis voor iedereen, Kerk van de Vrede, De Hoeksteen, De wijde Mantel, De Sneeuwbalk, De feestende kerk, Hebron, Oase, enz. Het werd uiteindelijk Ontmoetingscentrum ’t Kruispunt.

De Goede Herderkerk.

De hervormde gemeente had – zoals gezegd – de beschikking over de Goede Herderkerk aan de Meeuwenhof, In maart 1991 besloot de kerkenraad van de gefedereerde protestantse gemeente dat één van de beide kerkgebouwen gesloten zou moeten worden. Het kerkbezoek en de financiële situatie drongen daartoe. Een commissie stelde een functieprofiel op en bovendien werd een overzicht gemaakt van de aanpassingen die aan beide gebouwen nodig zouden zijn om aan dat profiel te voldoen. Daaruit bleek dat ‘geen van de twee kerken echt ideaal’ was. In januari 1992 werd de uiteindelijke beslissing van de gefedereerde kerkenraad genomen. Een zeer kleine meerderheid was voor het behoud van ’t Kruispunt. Hoewel aanvankelijk ook nog kerkdiensten gehouden werden in de Goede Herderkerk, werden die per 1 augustus 1993 beëindigd.

De van oorsprong hervormde Goede Herderkerk.

De verkoop van de Goede Herderkerk verliep niet zo vlot als men verwachtte, zodat na verloop van tijd besloten werd dan ’t Kruispunt maar de verkoop te doen. Toch kwamen er op het laatste moment nog enkele belangstellenden voor de koop van de Goede Herderkerk naar voren. In april 1994 was het zover. De Bouw- en Ontwikkelingsmaatschappij ‘Woonveste’ te Mierlo kocht de kerk voor fl. 500.000. Op zondag 15 mei 1994 werd de laatste dienst in de Goede Herderkerk gehouden.

Het interessante boekje vertelt dit alles uitvoerig en geeft bovendien nog veel meer bijzonderheden over aanverwante onderwerpen.

  • Jaap van der Veer, ’t Kruispunt 50 jaar. 1971-2021. Uitgave van de Werkgroep Publiciteit van de Protestantse Gemeente te Geldrop. Geldrop, 2022, 27 pp., geïll.