Bond Heemschut vraagt heroverweging van gemeentelijk sloopbesluit.

Bond Heemschut, een vereniging die pleit voor het behoud van cultuurmonumenten in Nederland, heeft onlangs een brief aan de gemeenteraad van Castricum gestuurd waarin gevraagd wordt de voorgenomen sloop van de Maranathakerk te heroverwegen.

De betekenis van de Maranathakerk.

Al een jaar geleden, in juni 2021, besloot de gemeenteraad om de Maranathakerk af te breken en met de plannen voor herontwikkeling van het gebied te beginnen.

De Bond Heemschut betreurt het genomen besluit omdat daarmee een belangrijk onderdeel van de lokale geschiedenis zal verdwijnen. Niet alleen is de Maranathakerk – waar op 30 december 2018 de laatste dienst gehouden werd –  een bijzonder gebouw uit het rijke oeuvre van architect Hindrik Eldering (1915-1993), maar het is bovendien een voorbeeld uit de wederopbouwperiode 1945-1970. Zijn werk is in veel van de door hem ontworpen kerken vooral herkenbaar aan de glas-in-betonvensters, als het ware zijn ‘onmiskenbaar eigen handschrift’. De bedoeling achter Elderings kerkbouw was dat de bedehuizen vooral zouden dienen als multifunctionele centra, die ook voor andere activiteiten en bijeenkomsten gebruikt zouden kunnen worden dan alleen voor kerkdiensten; precies zo functioneerde ook de Maranathakerk.

Belangrijk herkenningspunt.

De Maranathakerk was een belangrijk herkenningspunt in Castricum. Aanvankelijk stond het gebouw midden tussen de bollenvelden, terwijl het later in een bebouwde omgeving kwam te staan als voorbeeld van de ‘wederopbouw-architectuur’.

Het belang daarvan wordt door Heemschut als volgt omschreven: “De wederopbouwkerken vormen het sluitstuk van een eeuwenlange kerkbouwtraditie die voorafgaat aan de vernieuwingen van de jaren zestig van de twintigste eeuw en aan de ontzuiling, secularisatie en ontkerkelijking. Zo groot als de voorspoed en het optimisme waren tijdens de bouw, zo snel worden vele van deze kerkgebouwen, uit de periode 1945-1970, nu in hun voortbestaan bedreigd. Door hun jonge leeftijd hebben de meeste van deze kerken nog geen beschermde status. Sloop van een beeldbepalend gebouw is niet altijd de beste optie. Een zorgvuldig herbestemd monumentaal object kan juist een bijdrage leveren aan het leefbaar houden van wijken en dorpen”.

Verdwijnend groen…?

Heemschut vraagt zich ook af of bij herontwikkeling van de locatie van de Maranathakerk het groen gespaard zal worden, dat zich nu nog rondom de kerk bevindt, of dat er nog meer steen komt dan er nu al is. “De herbestemming van de Maranathakerk is van belang in cultuurhistorisch, stedenbouwkundig en in duurzaamheidsopzicht”. Dit alles legt Heemschut nu in een schrijven aan de gemeenteraad voor met het verzoek het genomen sloopbesluit te heroverwegen en het gebouw te behouden.

Al eerder vroeg het Cuypersgenootschap (een stichting die zich beijvert voor het behoud van cultureel erfgoed) de Maranathakerk in Castricum aan te merken als gemeentelijk monument. Dat ging niet door.