Kerkenraad beantwoordde ingekomen vragen over gebouwenkeuze.

De kerkenraad van de Protestantse Gemeente te Dokkum heeft op woensdag 27 juli 2022 de ingekomen schriftelijke en mondelinge vragen naar aanleiding van zijn ‘voorgenomen besluit’ om de protestantse (voormalig gereformeerde) kerk ‘De Fontein’ te sluiten, beantwoord.

Het blijkt dat veel gemeenteleden grote bezwaren hebben tegen de sluiting van De Fontein en als kerkelijke gemeente door te gaan met de combinatie van de twee (voormalig hervormde) kerkgebouwen, namelijk de Grote Kerk en De Herberg, die bovendien vlak bij elkaar liggen. Naar aanleiding van de vraag waarom met de combinatie Grote Kerk en De Herberg verder gegaan zal worden en niet meteen met één kerk, nl. De Fontein, antwoordde de kerkenraad, dat als opdracht in het Programma van Eisen in 2020 vastgesteld is te onderzoeken met welke twee gebouwen de Protestantse Gemeente te Dokkum-Aalsum-Wetsens in de toekomst verder zal gaan.

‘Kerkelijke gemeente wordt gegijzeld’.

Naar aanleiding van de gestelde vragen concludeerde de kerkenraad dat het “inmiddels pijnlijk duidelijk geworden is hoe ingewikkeld en moeilijk het is om te komen tot een besluit. Om gedurende het proces de opdracht [in het Programma van Eisen] te wijzigen leek daarom niet verstandig. Uit de reacties vanuit de gemeente blijkt dat er nog nauwelijks sprake is van de ene Protestantse Gemeente Dokkum-Aalsum-Wetsens. Voormalige wijkgemeenten staan tegenover elkaar. Gemeenteleden voelen zich niet gehoord. De kerkenraad worstelt met de negatieve reactie van gemeenteleden. Het gebouwenproces ‘gijzelt’ ons als kerkelijke gemeente. We verliezen uit het oog waarom we gemeente zijn”.

“Gevraagd wordt om snel een besluit te nemen. Gevraagd wordt ook om het besluit verder uit te stellen en nog meer onderzoek te doen en de uitkomsten daarvan eerst af te wachten. Dat lijkt de kerkenraad ongewenst. Langer wachten met besluitvorming betekent dat we nog langer uit elkaar drijven. Nu een besluit nemen geeft de mogelijkheid om met elkaar de schouders er onder te zetten om in verbinding met elkaar te bouwen aan hoe we gemeente willen zijn”.

‘Identiteit van De Fontein verdwijnt’.

Al langere tijd klagen gemeenteleden van De Fontein over het feit dat de (vroegere) wijkgemeente Rondom de Fontein geen eigen predikant meer heeft en dat De Herberg en de Grote Kerk met hun eigen predikanten hun eigen kleur lijken te behouden, terwijl de identiteit van De Fonteinwijk in rook lijkt op te gaan. Veel gemeenteleden leggen er de nadruk op dat De Fontein een mooi kerkgebouw is, dat het centraal gelegen is in Dokkum, met daar omheen een grote wijk met veel jonge gezinnen.

De kerkenraad antwoordt daarop dat “dit allemaal (min of meer) waar is”, maar wijst erop dat de predikanten van de voormalige wijken rond De Herberg en de Grote Kerk beiden ook voor De Fontein werken, al komt dat door de coronapandemie nog niet goed uit de verf.

“De ligging van De Fontein, centraal gelegen in het zuidelijk deel van Dokkum, klopt. Aan de zuidelijke kant van de stad ligt de meeste nieuwbouw. Ook de uitbreidingsplannen zijn grotendeels aan de zuidkant en zuidwestkant gesitueerd. Dat is waar. De ligging van De Fontein is in het zuidelijk stadsdeel een goede, herkenbare plek. Voor de voormalige wijkgemeente Rondom De Fontein is het gebouw belangrijk. Nu de wijkgemeenten zijn opgeheven ligt de nadruk bij de keuze van gebouwen niet op een wijkkerkgebouw”, aldus de kerkenraad.

De kerkenraad geeft toe dat De Fontein door het gebruik van de kerkzaal voor erediensten, speciale diensten, concerten, vergaderingen van externe organisaties, etc., al jarenlang bewezen heeft multifunctioneel te zijn. Maar in haar afweging heeft het onderzoek van Kerkelijk Waardebeheer de multifunctionaliteit van De Herberg hoger ingeschat. Ook de akoestiek in De Fontein is goed, maar “De Herberg leent zich beter voor moderne vormen van muziek. In De Herberg is het mindere zicht van achter in de kerkzaal op het liturgisch centrum een aandachtspunt”.

Waarom niet gekozen voor Grote Kerk en Fontein?

Op deze vraag antwoordt de kerkenraad als volgt: “De Fontein is, met zijn mooie kerkzaal en goede akoestiek, een zeer gewaardeerd kerkgebouw in Dokkum. Vooral voor de voormalige wijkgemeente Rondom de Fontein is het gebouw belangrijk. Sinds de samenvoeging van de drie voormalige wijkgemeenten tot één Protestantse Gemeente Dokkum-Aalsum-Wetsens is er veel veranderd. Het aantal kerkgangers is fors gedaald, niet in het minst voor de coronapandemie. In 2018 waren er, met erediensten in wisselend twee gebouwen, per zondag ongeveer 600 kerkgangers. Nu, na corona, komen er zondags zo’n 400 tot 450 mensen naar de kerk. Of er nog sprake zal zijn van herstel, na corona, is nog niet duidelijk”.

Kerkelijk Waardebeheer – die het onderzoek uitvoerde – “geeft in haar rapport aan dat De Herberg voor jongeren en toekomstige generaties, die veel minder hechten aan een ‘traditioneel’ kerkgebouw, relatief veel aantrekkingskracht zal hebben. Kerkelijk Waardebeheer heeft hier rekening mee gehouden. De combinatie van twee traditionele kerkgebouwen [Grote Kerk en De Fontein] ligt in deze visie niet voor de hand. Met het advies om te kiezen voor de combinatie Grote Kerk en De Herberg wordt nadrukkelijk gekozen voor een combinatie van een ’traditioneel’ kerkgebouw [de Grote Kerk] en een laagdrempelig multifunctioneel gebouw [De Herberg]. De aantrekkelijke ligging, in en dicht tegen het stadscentrum is daarbij een bijkomend pluspunt”, aldus de kerkenraad.

* Twee kerken in het noorden: met de auto letterlijk twee minuten van elkaar verwijderd.

Of die zo genoemde ‘aantrekkelijke ligging’ van De Herberg (vlak bij de Grote Kerk) eigenlijk wel een pluspunt is – net als de verwachting dat een ‘niet-traditioneel’ gebouw als De Herberg meer aantrekkingskracht zou hebben dan een ’traditioneel’ gebouw als De Fontein of De Grote Kerk – is echter maar de vraag, zeggen ook veel gemeenteleden.

Bekijkt men de kaart van Dokkum en projecteert men daarop de ligging van de drie kerken, dan wordt duidelijk dat De Fontein inderdaad heel centraal ligt, niet zozeer alleen in het zuidelijk deel van de stad, maar vrijwel centraal voor heel Dokkum en bovendien gemakkelijk bereikbaar met voldoende parkeerruimte.

Conclusie: Bij de keuze voor de Grote Kerk en De Herberg heeft de Protestantse Gemeente straks dus twee kerkgebouwen die beide in het noorden van de stad gelegen zijn, en bovendien dicht bij elkaar liggen. Met de auto is de afstand tussen de Grote Kerk en De Herberg namelijk niet meer dan letterlijk twee minuten!

De kerkenraad zal later een beslissing nemen.