“Waarom weer onderzoek ‘Kerken in de oorlog’?”

Herhaling van vragen aan het moderamen van de PKN.

In november 2021 kondigde het moderamen van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland een nieuw onderzoek aan naar de houding van de Kerken ten aanzien van de Joden gedurende de Tweede Wereldoorlog.

De vragen…

Zoals we al eerder meldden zullen de resultaten van het onderzoek eind 2022 of begin 2023 gepubliceerd worden in een bundel die als werktitel draagt ‘Kerk en Joden 1930-1950′. De redactie wordt gevormd door dr. Bart Wallet, dr. George Harinck en rabbijn Albert Ringer. “Het doel is verdieping van een aantal thema’s die te maken hebben met de diverse rollen die kerken, kerkelijke instanties en personen gespeeld hebben in deze periode. Diverse auteurs zullen aan de bundel meeschrijven. Ook wordt een aantal korte portretten gepubliceerd van mensen die deze periode belichamen”, aldus deelde het moderamen mee.

Het tweede onderzoek.

Het aangekondigde project is echter het tweede onderzoek dat door het moderamen werd geëntameerd. Het eerste onderzoek werd uitgevoerd door dr. B. Wallet en diende als onderbouwing van de toespraak van de scriba bij de herdenking van de Kristallnacht, die hij op 8 november 2020 uitsprak en waarbij hij een ‘schuldbelijdenis’ uitsprak namens de Protestantse Kerk over ‘de houding van de kerken’ in de Tweede Wereldoorlog ten aanzien van de Joden. Zowel de toespraak als het ‘onderbouwende onderzoek’ ontmoetten veel kritiek, waarvan wij op deze website vanaf 23 oktober 2020 regelmatig melding maakten.

Een van de onderduikplekken naast het orgel van de Rotterdamse gereformeerde Breepleinkerk (foto: Orgelzolders.nl).

Een vijftal vragen.

Op 23 augustus 2021 stelde de redactie van GereformeerdeKerken.info een aantal vragen aan het moderamen van de generale synode over het entameren van het nieuwe onderzoek. Omdat we daarop geen antwoord ontvingen herhaalden we de vragen twee maanden later, op 26 oktober 2021, waarop ons door het Landelijk Dienstencentrum van de PKN in Utrecht werd meegedeeld dat de vragen misschien zouden worden beantwoord als we de persverklaring zouden lezen die het moderamen kort daarna, rond 9 november 2021, over het nieuwe onderzoek zou publiceren. Inderdaad werden door de perspublicatie een paar vragen beantwoord, maar er bleef een vijftal vragen over, die we op 13 november 2021 opnieuw aan het moderamen voorlegden.

Omdat we tot nog toe nog geen antwoord ontvingen hebben we onze vragen in een schrijven van 25 januari 2022 herhaald. We hopen dat we binnenkort – na ruim vijf maanden – alsnog antwoord op onze vragen zullen ontvangen. We komen er later op terug.