Nogmaals vacant… (van 1946 tot 1956).

( < Naar deel 1 ) – Weliswaar had de kerk van Melissant gedurende ongeveer tien jaar geen predikant, toch gebeurde er natuurlijk wel het een en ander.

Zo werden in deze tien jaren bijna twintig kinderen gedoopt en werd op 8 maart 1949 een vrouwenvereniging opgericht onder de naam FéBé, waar de dames actuele kerkelijke en maatschappelijke onderwerpen bespraken en zich natuurlijk ook met wat meer ontspannende activiteiten bezighielden. De vrouwelijke belijdende gemeenteleden kregen op 16 februari 1954 het recht mede ambtsdragers te kiezen, al konden ze zelf nog niet gekozen worden.

Ook op liturgisch vlak gebeurde er het een en ander. Zo werd in 1954 de Nieuwe Vertaling van het Nederlands Bijbel Genootschap in gebruik genomen, terwijl de kerkenraad bovendien gevraagd werd het ritmisch zingen (op lange en korte noten) te willen invoeren. In 1956 en 1957 werd de bundel Honderdnegentien Gezangen ingevoerd (deze werden ritmisch gezongen!), mede een gevolg van de herziening van de psalmberijming, die lange tijd in beslag nam. Behalve nieuwe formulieren door Doop en Heilig Avondmaal werden in april 1959 ook de doorgeefzakjes voor de collecten ingevoerd en hoefden de diakenen de hengelstokken dus niet meer aan de kerkgangers voor te houden. De hengelstokken werden historische voorwerpen.

Ds. W. Netjes (van 1956 tot 1965).

Intussen had de late opvolger van ds. H. de Valk (1901-1980) het op hem uitgebrachte beroep naar de kerk van Melissant aangenomen: ds. W. Netjes (1930-1976) die er als kandidaat op 25 maart 1956 intrede deed. Het beroep werd samen met de kerk van Stellendam op hem uitgebracht, omdat beide kerken financieel gezien niet in staat waren een eigen predikant te betalen.

Het eerste Jaarboekje (1961).

Ds. Netjes introduceerde namens de kerkenraad in 1961 het eerste Jaarboekje, bedoeld “als een kleine gids waarin u van allerlei kunt vinden over ons kerkelijk leven. Al is ons dorp en onze gemeente niet groot, toch staat u ervan te kijken hoeveel er nog te doen en te weten is”. Men zou trachten zoveel mogelijk jaarlijks een nieuw Jaarboekje uit te geven. De kerk had in die tijd 131 leden, twee organisten (T.K. Keur en D. Sieling), een koster (J. Sieling) en een boekhouder, J.L. Vogelaar. Ook de koster had ongetwijfeld te maken met onder andere de plaatsing van de nieuwe ramen die nodig waren, omdat de westerstormen water door de sponningen joeg!

Ook het jeugdwerk kwam in het Jaarboekje aan de orde. We weten daardoor dat er een Jeugdvereniging Ora en Labora bestond, al vergaderde de club op dat moment niet, omdat het aantal jongeren niet zo groot was. De Jeugdclub Roeping en Plicht vergaderde echter wel, want die telde vijftien leden in de leeftijd van 9 tot 14 jaar. De 17 leden tellende Vrouwenvereniging FéBé bestond ook nog steeds en de dames hielden zich, behalve met het vergaderwerk, ook bezig met bezoekwerk: zieken en ouden van dagen kregen regelmatig iemand op bezoek.

Het tweede Jaarboekje verscheen in 1962, waarin dankbaar gewag gemaakt werd van de restauratie van de kerk. Maar in dit jaarboekje moest ook gemeld worden dat het ledental het voorgaande jaar met 7 was teruggelopen naar 124.

In 1963 werd begonnen met een gesprekskring voor mannen, die begon met een zestal leden.

Evangelisatie en Zending.

De kerkenraad hield zich ook bezig met het bevorderen van de evangelisatiearbeid, bedoeld voor hen die zich van de kerk vervreemd hadden met het doel “hen op te roepen tot bekering”. Heel de gemeente werd geacht zich daarmee bezighouden, terwijl ook lectuur verspreid werd in de vorm van de Elisabeth Bodes, waarvan er 45 door brievenbussen geduwd werden. Ook was er een Zendingscommissie, die onder meer in 1964 een gezamenlijke Zendingsavond met de kerk van Stellendam organiseerde, terwijl in het najaar een zendingspredikant op bezoek kwam om over zijn werk te vertellen.

Tijdens het predikantschap van ds. Netjes kreeg Goeree Overflakkee een vaste oeververbinding met de rest van Nederland (zo kwam in 1969 de Volkerakdam gereed en twee jaar later de Haringvlietdam) en duurde overtocht naar ‘de andere kant‘ geen hele dag meer! In die tijd verloor de kerkelijke gemeente ook langzamerhand haar agrarisch karakter, omdat het ‘pendelaarstijdperk’ begon. Steeds meer vond men werk aan de andere kant van het Haringvliet.

Nogmaals vacant (van 1965 tot 1987).

Ds. Netjes vertrok op 25 april 1965 naar de kerk van Lutten. Ds. J. Noordhof (1914-1993) van Den Bommel werd consulent van de kerk van Melissant. Toen hij in mei 1967 vertrok naar de kerk van Wemeldinge werd oud-predikant ds. H. de Valk consulent, die deze arbeid gedurende maar liefst tien jaar verrichtte. Ondertussen verminderde het ledental van de kerk gestaag. In 1968 daalde het onder de honderd. Gelukkig kon men in 1973 meedelen dat de kerk weer tot 127 leden aangegroeid was.

In de tienjarige vacante periode gebeurde ook verder van alles. Geconstateerd moest worden dat de gemeente vergrijsde, ondanks de kleine groei van het ledental,  en ook dat er minder groei van buitenaf was dan men eigenlijk had vermoed toen Goeree Overflakkee vanaf 1969 steeds verder ontsloten werd door het Deltaplan; men had min of meer verwacht dat nieuwe bewoners van buiten het dorp naar Meliskerke zouden trekken. Niet dus. Wel was het kerkje inmiddels voorzien van een ringleiding en een nieuwe geluidsinstallatie. In 1974 werd ‘de monumentale preekstoel’ vervangen door een modern liturgisch centrum en werd ook verder onderhoud aan het kerkgebouw gepleegd.

Ook het kerkelijk leven veranderde. “Het tijdperk der mannenbroeders was voorbij. De Gereformeerde zeden wankelden. De notulen van die jaren lezend: een kerkenraad en predikant, die met tact en wijsheid door het woud der vernieuwingen laveerden. Steeds de gemeente een paar stappen voor, steeds voeling houdend met alle schapen der kudde, zo verschillend in tempo”. Zo werd in 1971 het nieuwe Liedboek voor de Kerken in gebruik genomen; tenminste, als het orgel het deed, want het instrument haperde zo nu en dan, zodat de organist soms tijdens de preek vlug een reparatie moest uitvoeren ‘teneinde het orgel te bewegen ook na de preek nog klanken ten gehore te brengen’.

Ondertussen was de kerk van consulent veranderd. Ds. De Valk, inmiddels sinds 1969 emeritus, had in 1977 afscheid genomen en emeritus predikant ds. H. Willems (1919-1983) van Oud Beijerland nam de taak tot 1980 van hem over. Ds. De Valk trad daarna opnieuw op als consulent, tot hij op 11 september 1980 ten gevolge van een verkeersongeluk om leven kwam. Per 1 januari 1981 nam ds. A. van der Waal (1946-2020) uit Middelharnis deze taak op zich, twee jaar later opgevolgd door ds. J. Hage (*1951) van Stad aan ’t Haringvliet.

De Ontmoetingsruimte in gebruik genomen (1984).

Nadat in juni 1981 een nieuw Johannesorgel in gebruik genomen was, werd om een en ander te financieren een orgelfonds opgezet. Daarvoor kwam in 1982 een legaat van fl. 4.000 binnen, afkomstig van ds. De Valk, waaraan zijn liefde voor zijn vroegere gemeente duidelijk genoeg valt af te lezen! De totale kosten van het orgel en de plaatsing ervan bedroegen ongeveer fl. 18.000.

Er waren echter nog meer plannen: er moest bij de kerk een ‘ontmoetingsruimte’ komen, vond men. Enkele tekeningen werden gemaakt en twee ervan werden aan de gemeentevergadering van 13 december 1983 voorgelegd. Een rondgang door de gemeente werd gehouden om de financiering rond te krijgen. 70% van de gemeenteleden was bereid bij te dragen aan de bouw van de ontmoetingsruimte, die achter de kerk zou komen.

De befaamde gereformeerde Stichting Steun Kerkbouw (SSK) – verleende financiële hulp door fl. 25.000 te schenken. Veel vrijwilligerswerk werd in het project gestoken, waardoor de kosten konden worden beperkt. Consulent, ds. J. Hage legde de eerste steen op vrijdag 27 april 1984. De gemeenteleden werden door middel van vier zgn. Bouwbrieven op de hoogte gehouden van de vorderingen van de bouw. Op 24 augustus 1984 kon het nieuwe ‘Ontmoetingscentrum’ in gebruik genomen worden.

In 2017 werd de verbouwing van de keuken in het Ontmoetingscentrum gerealiseerd.

• Heel in het kort nog de volgende opmerkingen:

Ds. P. Rozeboom (van 1989 tot 1991).

In 1987 werd de naam van de kerk van Melissant veranderd in De Gereformeerde Kerk te Melissant-Dirksland-Herkingen.

In hetzelfde jaar kon een beroep uitgebracht worden op ds. P. Rozeboom (*1958), die de eerste tijd als pastoraal medewerker werkzaam was en sinds 1989 als predikant, een en ander in combinatie met de kerk van Stad aan ’t Haringvliet. De vacante periode had maar liefst 23½ jaar geduurd! Ondertussen werd de kerk in 1990 geheel overgeschilderd en ook verder opgeknapt.

Ds. Rozeboom nam in april 1991 afscheid van de twee kerken en vertrok naar de kerk te Garderen. De heer A. van der Schee uit Spijkenisse werd in het zelfde jaar aangesteld als kerkelijk medewerker.

Tot slot…

In 1992 werd besloten samen met Stad aan ’t Haringvliet ‘een eventueel beroep’ uit te brengen op een predikant, die echter een beroep naar een andere kerk aannam. Toen jaar later werd op 22 september 2002 ds. A.B. Worst-de Groot (*1947) (parttime) aan de kerk van Melissant-Dirksland-Herkingen verbonden. Het was haar eerste gemeente. In mei 2007 nam ze afscheid en vertrok naar Pernis. Opnieuw was de kerk enkele jaren vacant, tot de heer T. Versluijs van 1 september 2021 tot 1 september 2023 als kerkelijk werker aan de kerk verbonden werd.

In juni 2023 werden tweeënzestig zonnepanelen op de kerk geplaatst, nadat eerder er al achttien geplaatst waren. In de maanden daarna werden in de kerk, in de consistorie en in het ontmoetingscentrum in totaal vijftien infrarood verwarmingselementen geplaatst.

De jeugdclub werd altijd door veel kinderen bezocht, ook door kinderen die niet tot de gemeente behoorden. Maar in 2023 stopte de jeugdclub tijdelijk, omdat de kinderen van de kerk daarvoor nog te jong zijn. De kindernevendienst wordt soms door 7 of 8 kinderen bezocht. Behalve de jeugdclub werd ook een tienerclub opgericht voor de oudere kinderen.

De Gereformeerde Kerk, nu Protestantse Ontmoetingskerk te Melissant-Dirksland-Herkingen geheten, maakt nog steeds gebruik van haar kerkgebouw aan de Nieuweweg.

Ledentallen van de Gereformeerde Kerkt te Melissant c.a.

Bronnen onder meer:

Gemeenten en predikanten van De Gereformeerde Kerken in Nederland. Leusden, 1992

Jaarboeken (ten dienste) van De Gereformeerde Kerken in Nederland. Goes, div. jrg.

K.L. Kievit, Jubileumjaarboekje 1994 Gereformeerde Kerk Melissant Dirksland Herkingen ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan. 27 april 1904-1994. Melissant, 1994

C. Smits, De Afscheiding van 1834. Zevende deel, Classes Rotterdam en Leiden. Dordrecht, 1986

© 2022. GereformeerdeKerken.info