‘Protestantse Gemeente’ vooralsnog van de baan?

In Hasselt zijn grote problemen ontstaan over de keuze van het kerkgebouw dat dienst gaat doen als protestantse kerk in het dorp. De kerkrentmeesters en een groot deel van de kerkenraad kozen onlangs voor handhaving van het hervormde kerkgebouw De Baak, waardoor de gereformeerde Ichthuskerk zou moeten worden afgestoten. Aldus berichtgeving in De Stentor.  

Door de problemen zijn enkele kerkbestuurders opgestapt en heeft een predikant een deel van zijn werkzaamheden neergelegd. Gereformeerde gemeenteleden zijn het namelijk hartgrondig oneens met de keuze voor De Baak. ‘Er zijn daarbij harde woorden gevallen’, waarmee overigens niet alle gereformeerden het eens zijn. Zo verklaarde de interim-scriba van de gereformeerde Ichthuskerk aan het eind van de kerkdienst op zondag 18 april 2021, dat men zich “diep schaamt voor een deel van de gemeenteleden. De toon van de discussie, de felheid en de verbetenheid die wij hebben ervaren, geven aan dat er geen vertrouwen meer is”. Daarom heeft een drietal leden van het moderamen besloten de taken neer te leggen, omdat het moderamen en de predikanten “er op schandelijke wijze van langs hebben gekregen” door de voorgestelde buitengebruikstelling van de Ichthuskerk.

Mediator

De vraag is of er nog mogelijkheden zijn om als gereformeerden en hervormden t.z.t. als protestantse gemeente verder te gaan. De classispredikant zal worden verzocht een onderzoek in te stellen naar de vraag of de problemen rond de financiën en de gebouwen kunnen worden opgelost. Later dit jaar, bij het begin van het kerkelijk winterseizoen, moet duidelijk zijn of de hereniging van beide kerken nog een kans heeft.

Ineensmelting van de baan?

Sinds 2003 waren de beide gemeenten bezig de weg in te slaan naar de algehele ineensmelting als protestantse gemeente, sinds 2015 in federatief verband. Veel van het kerkenwerk gebeurt al enkele jaren samen, zoals een gezamenlijke kerkenraad en gezamenlijke erediensten. De gebouwenkeuze was de laatste belangrijke – en moeilijkste – stap op weg naar de feitelijke eenwording. De keuze tussen de gereformeerde Ichthuskerk uit 1958 en de hervormde kerk De Baak uit 1975 verliep met de nodige problemen. Bert Endedijk uit Kampen werd aangetrokken als extern deskundige om de huisvestingskwestie vlot te trekken.

Unanieme keuze.

Begin maart 2021 werden de gemeenteleden door middel van een digitale presentatie op de hoogte gesteld van de unanieme keuze van de kerkrentmeesters en de overgrote meerderheid van de kerkenraad voor het behoud van De Baak en de afstoting van de Ichthuskerk. Daaraan zou een uitvoerige studie zijn voorafgegaan, neergelegd in een rapport.

Vanuit gereformeerde hoek werd grote kritiek geleverd op de totstandkoming van dat rapport en op de argumenten om De Baak als kerkgebouw aan te houden. Daarbij liepen de emoties hoog op. Er wordt zelfs gesproken over ‘schandelijke reacties’. Daardoor zijn drie leden van het gereformeerde moderamen opgestapt. Emeritus-predikant ds. Richard Vissinga was drie jaar geleden aangesteld om het fusieproces te begeleiden, maar door de problemen heeft hij nu een deel van zijn taken neergelegd tot zijn al eerder aangekondigde vertrek op 1 juni a.s.

Verbouwing van De Baak ‘het goedkoopst’.

Verbouwen en uitbreiden van hervormd kerkgebouw De Baak zou de goedkoopste oplossing zijn. Dat de gereformeerde Ichthuskerk niet gekozen werd om als protestantse kerk te fungeren lag vooral aan de hogere kosten van aanpassing en verbouw van de Ichthuskerk. Bij de kerkkeuze werd gekeken naar een aantal uitgangspunten, zoals geschiktheid voor kerkdiensten en andere vieringen, 450 zitplaatsen als uitgangspunt, zalen voor grotere groepen, modernisering van keuken en sanitair, behoud van het prachtige Holthuisorgel uit de Ichthuskerk en de parkeergelegenheid bij de kerkgebouwen. Uit onafhankelijk onderzoek zou volgens Endedijk gebleken zijn dat een verbouwing van de Ichthuskerk complexer is, en € 250.000 duurder uitvalt, en dat de locatie, binnen het beschermd stadsgezicht van Hasselt, voor belemmeringen zou kunnen zorgen.

Verder speelde een rol dat De Baak in twee fasen kan worden verbouwd. In de eerste fase zou een aanpassing van kerkzaal, keuken en hal en een verhuizing van het orgel gerealiseerd kunnen worden, en in de tweede fase zou dan de uitbreiding met twee extra zalen kunnen volgen.

Een andere naam.

Nadat de verbouw van De Baak achter de rug zou zijn en de kerk als protestantse kerk in gebruik zou kunnen worden genomen, zou gekozen worden voor een andere naam voor het kerkgebouw.

Door het geschil over de keuze voor het kerkgebouw heeft ook Bert Endedijk inmiddels zijn taak beëindigd: ,,Er is onvoldoende draagvlak om het proces voort te zetten en daarmee eindigt mijn opdracht’’, zo stelt hij vast. ,,Pijnlijk, omdat er al zoveel in gezamenlijkheid gebeurt”. Hij erkent dat de keuze voor één van beide kerkgebouwen ingrijpend is. ,,Natuurlijk doet het pijn om een vertrouwd huis achter te laten. Een kerk is meer dan een gebouw van steen en hout.’’ Aldus het bericht in De Stentor.