130 jaar oude Lukaskerk Ermelo wordt opgeknapt

Honderddertig jaar geleden werd de toenmalige gereformeerde Lukaskerk te Ermelo, behorend tot het Landgoed Veldwijk, gebouwd als een eenvoudige zaalkerk. In 1901 werd de kerk vergroot met twee zijvleugels, waardoor de tegenwoordige kruiskerk ontstond.

De Lukaskerk te Ermelo.

Het exterieur van de kerk, een Rijksmonument, wordt nu gerestaureerd. Vorige week (week 41) werden de steigers geplaatst en daarna werd  begonnen met de restauratiewerkzaamheden. Toen Monumentenwacht de jaarlijkse onderhoudscontrole uitvoerde bleek volgens Ermelovannu.nl dat ‘de kerk op meerdere plekken onderhoud nodig heeft. Daarbij gaat het vooral om gedeelten van de klokkentoren (de reparatie van enkele eikenhouten lantaarns en de bliksembeveiliging), de vervanging van kapotte dakpannen en het herstellen van voegwerk en van roestvorming van de ramen’. De werkzaamheden worden uitgevoerd door Anterius uit Leiden, een bedrijf dat gespecialiseerd is in onderhoud van Rijksmonumenten. Het interieur van de kerk blijft buiten beschouwing, zodat de kerkdiensten en de andere bijeenkomsten gewoon voortgang kunnen vinden.

De Lukaskerk.

De Lukaskerk.

De Lukaskerk werd in 1889 als zaalkerk gebouwd op het Landgoed Veldwijk, dat vijf jaar daarvóór eigendom werd van de ‘Vereeniging tot Christelijke Verzorging van Krankzinnigen en Zenuwlijders in Nederland’. De gereformeerde kerk werd gebouwd door de firma Aberson te Steenwijk en werd op zondag 20 april 1890 in gebruik genomen onder leiding van  ds. J.W.A. Notten (1843-1914) uit Rotterdam, de eerste predikant  die  als geestelijk verzorger aan de Stichting Veldwijk en aan deze kerk verbonden was. De Lukaskerk werd met opzet tussen de mannen- en vrouwen paviljoens in gebouwd, zodat de ‘vrouwslidmaten’ via de westelijke ingang, en de ‘manslidmaten’ door de oostelijke ingang strikt gescheiden de kerk konden betreden.

Ds. J.W.A. Notten (1843-1914) was van 17 oktober 1889 tot 2 december 1894 als geestelijk verzorger aan de Stichting Veldwijk en aan de Lukaskerk verbonden.

Een orgel kwam er pas in 1896. Net als in ‘gewone’ gereformeerde kerken was er vóór die tijd een voorzanger, die tot taak had het lied voor te zingen of voor te lezen en/of de eerste toon aan te geven.

In 1900 werd in de kerktoren een uurwerk met drie wijzerplaten en een kerkklok aangebracht. Om een of andere reden vergaten de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog die klok mee te nemen om te worden omgesmolten voor gebruik in de oorlogsindustrie.

Een van de paviljoens (Hoogerhout) van de Stichting Veldwijk.

Ook 130 jaar nadat de kerk in gebruik genomen werd, is de Lukaskerk een belangrijk onderdeel van de GGz Centraal Landgoed Veldwijk. De restauratie zal tot week 49 (begin december 2020) duren.