Uit de pers (56) – 1963 – Nieuws uit de Kerken

In de nummers van 29 juni en 6 juli 1963 van het Centraal Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland kwamen we onder meer de volgende berichten tegen over plaatselijke Gereformeerde Kerken.

De redactie van GereformeerdeKerken.info plaatste de illustraties en [tussen vierkante haakjes] enkele aanvullende opmerkingen en/of gegevens.

Aanvraag voor dubbel lidmaatschap.

De gereformeerde kerk te Venlo (1911-1968).

Na Maastricht is nu ook in Venlo een verzoek gedaan tot dubbel lidmaatschap, namelijk van de Hervormde Gemeente en van de Gereformeerde Kerk. Het betreft hier een echtpaar, dat enige jaren lang in Nieuw-Guinea heeft gewerkt en daar lid was van de Evangelisch Christelijke Kerk. Teruggekeerd in Nederland achten zij het vanzelfsprekend de band met de beide kerken, die met die Evangelisch Christelijke Kerk in verbinding stonden, aan te houden. Dus volgde aanmelding bij de beide kerken.

[…] In het gemeentebericht van hervormd Venlo lazen wij, dat tot nu toe de Gereformeerde Kerk van Venlo nog niet is ingegaan op het verzoek. De zaak wordt daar nog steeds besproken. Het zier er wel naar uit, dat de aanvragers genoegen zullen moeten nemen met alleen maar het lidmaatschap van de Hervormde Gemeente.

(29 juni 1963)

‘Licht over Zwolle’.

De Oosterkerk te Zwolle (foto: Reliwiki, Jelle Visser).

Sinds vier jaar bestaat er een comité in Zwolle, bestaande uit personen van verschillende protestantse kerken, dat de naam draagt ‘Licht over Zwolle’ en dat zich tot taak stelt evangelisatiecampagnes te houden. Voor 1963 vermeldt het programma een Pinkstergetuigenissamenkomst op het Grote Kerkplein, die op 31 mei is gehouden met medewerking van muziekkorpsen en zangkoren. Verder begin juli tentsamenkomsten op een terrein in de Wezenlanden, openluchtsamenkomsten in verschillende wijken en op een camping, en na een grote huisbezoekactie slotsamenkomsten in de Buitensociëteit op 21-24 oktober. Het comité telt op het ogenblik 14 leden, die natuurlijk voor al dit werk vele helpers nodig hebben, jongeren en ouderen. Aanvankelijk werden er principieel geen collecten in de samenkomsten gehouden. Dat wil echter niet zeggen, dat er geen geld nodig zou zijn en giften zijn dan ook altijd welkom. Deze evangelisatieacties worden gesteund door verscheidene kerken, terwijl andere, die meenden geen zitting in het comité te kunnen nemen, toch wel hun sympathie met de acties betuigden. Het gaat bij al deze activiteiten om van de eenheid der christenen in hun Heer te getuigen.

(29 juni 1963)

Combinatie van naambord en eerste steen.

De voormalig gereformeerde kerk aan het Euterpeplein, die in 1963 in gebruik genomen en in 2013 gesloopt werd (foto: Reliwiki Andre van Dijk).

In Amersfoort is de eerste steen gelegd voor de nieuwe, reeds in aanbouw zijnde kerk in de wijk Randenbroek. De plechtigheid werd zo gearrangeerd dat een combinatie is verkregen tussen de naamgeving van het bedehuis en het leggen van de ‘eerste’ steen. Deze vrij grote steen is dan ook niet ‘geplaatst’, maar ‘onthuld’, en wel door de echtgenote van de wijkpredikant ds. R. Ypma [1914-1996]. Bij deze gelegenheid werd de kerk ook ‘gedoopt’ d.w.z. de reeds door de kerkenraad gekozen naam werd nu wereldkundig gemaakt en deze staat op de onthulde steen vermeld. De naam is ‘Opstandingskerk’ geworden, zodat behalve deze naam op de steen onderaan, zonder tekstverwijzing, voorkomt de tekst: ‘Jezus zegt: Ik ben de opstanding en het leven’.

Het interieur van de Opstandingskerk, die in 2010 buiten gebruik gesteld en in 2015 gesloopt werd.

Tussen deze twee opschriften is in het ornament een symbolische voorstelling aangebracht van de stralende zon als symbool der overwinning en levende hoop, waar doorheen een gestileerde mensfiguur, welke in de eerste plaats de verrezen Heiland uitbeeldt, doch daarnaast ook alle gelovigen, die eens in onverderfelijkheid zullen worden opgewekt. Deze figuur is een ontwerp van de kunstenaar G.J. Spuybroek te Rotterdam. Links en rechts naast deze figuur staat resp. ‘A.D.’ en ‘1963’. Bij de eerstesteenlegging heeft ds. Ypma  een korte toespraak gehouden naar aanleiding van de reeds genoemde tekst, waarna de gemeenteleden in de gelegenheid werden gesteld een (echte) steen aan het metselwerk toe te voegen.

(29 juni 1963)

Brochure Evangelisatiecentrum.

Voor het seizoen 1963-’64 heeft het Evangelisatiecentrum in Baarn een folder uitgegeven met een overzicht van alle diensten die het centrum ten behoeve van ‘de toerusting tot dienstbetoon aan de wereld’ verricht. Er zijn twee afdelingen: de advies- en voorlichtingsdienst, én het vormingscentrum.

Het toenmalige Evangelisatiecentrum te Baarn.

Kerkeraden, evangelisatiecommissies, gemeenteleden e.a. kunnen zich tot de advies- en voorlichtingsdienst wenden over alles wat de activering, organisatie en methodiek voor het evangelisatiewerk betreft. Ds. P.B. Suurmond [1921-2010] is als evangelisatiepredikant in algemene dienst voor deze tak van arbeid beschikbaar. En … honorarium of reiskosten worden hiervoor niet in rekening gebracht! Tot deze tak van dienst behoort ook de gelegenheid die wordt geboden om in de zomermaanden juni en juli door werkers en werksters in de evangelisatie een week op het centrum te doen doorbrengen met oudere jeugd, moederkringen of andere groepen.

Ds. P.B. Suurmond (1921-2010), evangelisatiepredikant in algemene dienst.

Met betrekking tot de afdeling vormingscentrum, verstrekt de brochure een uitgebreide opgave van de verschillende cursussen, werkgroepen en weekends die er op het programma staan voor alle mogelijke ‘soorten’ van medewerk(st)ers in de evangelisatiearbeid.

Het boekje besluit met een opsomming van de verschillende uitgaven die men bij het Evangelisatiecentrum kan bestellen (cursus voor huisbezoekers, evangelisatiedictaten,  brochures, filmstroken en dia’s, administratiemateriaal en uitgaven voor de contactadressen).

(29 juni 1963)

Brommers contra evangelie.

Bij de mededelingen voor de kerk van Noord-Scharwoude lazen wij:

De toenmalige gereformeerde kerk te Noord-Scharwoude.

‘Wij leven in een tijd waarin verschillende veranderingen plaatsvinden. Zo ook onder andere om het evangelie via de straat te brengen. De straatprediking komt te vervallen in die vorm die wij gewend waren. De eerste reden hiervan is het wegvallen van het [evangelisatie-] koor; de tweede, dat door het geweld van bromfietsen en dergelijke het bijna onmogelijk is geworden een rustig plekje te vinden; en de derde reden – en dat raakt ons allemaal – is de minimale belangstelling van de gemeenteleden.

Nu gaan we toch proberen op een andere manier hetzelfde doel te bereiken. Zoals u weet beschikken we over een eigen geluidsinstallatie. Als het nu een mooie avond of zaterdagmiddag is, zult u op straat muziek kunnen horen klinken, waarna vanuit de wagen door iemand een kort woord van bij voorbeeld drie minuten zal worden gesproken. Op deze manier hopen we dat blijde evangelie te brengen aan hen die het nog niet kennen’.

(29 juni 1963)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De aanwezigheid van gemeenteleden bij de straatprediking was bedoeld om de predikant en het evangelisatiekoor te ondersteunen.]

Een dominee?

Ds. C. Klapwijk (1925-2005).

“Weet je nog wat een dominee was? In het jaar 2000 zal dat wel een quiz-vraag zijn. En wat voor antwoorden zullen er dan gegeven worden? We zullen er maar niet over gaan fantaseren. Het schijnt in ieder geval of we nu bezig zijn afscheid te nemen van domineesland. In kerkbodes, in tijdschriften en dagbladen houdt men zich bezig met dit gegeven vraagstuk: het wondere ambt wordt niet meer begeerd” (aldus ds. C. Klapwijk [1925-2005] in een artikeltje in de kerkbode van Apeldoorn).

(29 juni 1963)

Drive-in.

Iedereen heeft weleens gehoord of gelezen over een kerkelijke drive-in. Een drive-in wordt in het Gereformeerd Kerkblad voor Drenthe en Overijssel door ds. IJ.K. Vellenga [1896-1968, van Meppel]  genoemd: een soort instuif voor automobilisten. In dit geval een kerkelijke instuif. De genoemde schrijver zegt over deze diensten onder andere: ‘Het is niet te ontkennen, dat de kerk op deze wijze ‘service’ geeft’.

Ds. IJ.K. Vellenga (1896-1968) van Meppel.

‘Maar het is wel de vraag of zij deze kant nu op moet gaan. Je maag vullen kan snel, afgedacht van de vraag of het goed is het snel te doen. Maar het kan. Om tot de rechte aanbidding te komen, heeft men altijd enige bezinning nodig. Er rijden elke zondag duizenden kerkgangers met auto’s naar de kerk. Die willen daar dan heen. Die zien het verblijf in de kerk niet als een onderbreking van hun tocht, maar als het doel ervan. Die zijn niet op weg naar elders om zich onderweg ook nog even te laten stichten, maar die gaan welbewust naar de kerk om te bidden, te zingen en te luisteren in de hoop en verwachting dat ze in hun geloof gesterkt zullen worden. Auto en kerk zijn beslist geen vijanden van elkaar, zoals een halve eeuw de fiets en de kerk het nog schenen te zijn. Maar het is moeilijk te geloven, dat mensen, die de zondag voor zichzelf willen hebben en een ogenblik terzijde genodigd worden om een goed woord te horen, daarmee op de goede weg geleid worden.

(29 juni 1963)

‘Mag ik deze dans van u?’

De als gereformeerde kerk gebouwde ‘Immanuelkerk’ is momenteel een van de drie protestantse kerkgebouwen in Maassluis.

In de kerkeraadsvergadering van Maassluis is het dansvraagstuk aan de orde gekomen. De wijkkerkraad had geschreven, dat men er vroeger steeds tegen was geweest, ten eerste vanwege de gevaren die het meebrengt, en ten tweede door de grote nadruk die gelegd werd op de ziel en de zaligheid en de daarmee gepaard gaande geringschatting van het lichaam. Van dat laatste is men wel teruggekomen, maar de gevaren zijn er nog wel.

Er werd onderscheid gemaakt tussen dansen in openbare gelegenheden, waaraan geen christen hoort mee te doen, en aan dansen in besloten kring. Verschillende broeders spraken hun instemming uit met deze brief, of gaven hun bezwaren er tegen. Er werd duidelijk uitgesproken, dat niet de kerkeraad, maar de ouders verantwoordelijk zijn voor wat in deze de kinderen doen. Besluiten werden niet genomen, maar er zal getracht worden op de wijkavonden hier verder over te spreken en het boek van dr. R. Schippers [1907-1989] over ‘De Gereformeerde Zede’ werd ter lezing aanbevolen.

(6 juli 1963)

De nieuwe psalmberijming.

De Vredevorstkerk aan de Wilgenplaslaan in Rotterdam-Schiebroek-Hillegersberg.

In de vergadering van de classis Rotterdam werd besloten, naar aanleiding van een voorstel van de kerk van [Rotterdam-] Schiebroek-Hillegersberg-Centrum, het volgende aan de generale synode te schrijven: ‘De classis Rotterdam van de Gereformeerde Kerken verzoekt de generale synode met klem de eventuele gewijzigde proeve nieuwe psalmberijming nog eenmaal aan het oordeel van de mindere vergaderingen te onderwerpen alvorens de tekst van de nieuwe berijming definitief vast te stellen’.

(6 juli 1963)

Nieuw zondagsvraagstuk.

In de kerkbode van Vlaardingen werd een nieuw zondagsvraagstuk gesignaleerd. Een niet onaanmerkelijk aantal gezinnen ontvlucht deze zomer van vrijdagavond tot zondagavond of maandagmorgen het stedelijk mensenpakhuis om in Oostvoorne en elders recreatie te zoeken.

De (tweede) Oosterkerk te Vlaardingen, die in 1935 in gebruik genomen werd (foto: Reliwiki).

De vraag doet zich voor of de kerk al dan niet mee moet trekken. Een aparte kwestie is of door deze trekvogels, die ‘s zondags soms maanden achtereen hun plaats in de kerkelijke gemeenschap ledig laten, wel voorzieningen getroffen zijn, en of de kerk en allerlei takken van eigen kerkewerk, waarvoor ’s zondags geofferd wordt, van hun vlucht geen schade lijdt. De gewone kerkelijke huishouding, waartoe zij behoren, gaat door, ook als zij als gasten elders vertoeven. Ik ben bang, zo besluit de schrijver, dat daaraan veel te weinig wordt gedacht.

(6 juli 1963)

Niet tijdens de dienst.

Nee, tijdens de dienst bij kerkelijke huwelijksbevestigingen mogen in Smilde geen foto’s gemaakt worden. In voorkomende gevallen zal dit aan de bruidsparen worden meegedeeld, zo hebben we in het kort verslag van de kerkeraadsvergadering gelezen.

De voormalige gereformeerde kerk ‘De Rank’ aan de Koningin Wilhelminalaan te Smilde.

Wat zund’, zei onze redactieassistente. Die opmerking valt haar overigens te vergeven, want zij hoopt zelf eerlang bruidje te zijn.

(6 juli 1963)

Na de dienst.

In de Drentse Kerkbode werd gewag gemaakt van het rumoer, dat bij het beëindigen van een kerkdienst pleegt te ontstaan. ‘Als zij die de koffie ruiken; zó snellen sommige kerkgangers van de galerij of van onder de galerij naar de uitgang. Het is, alsof hun leven ervan afhangt en het lijkt er allesbehalve op, dat ze pas een ‘hartversterking‘ hebben genoten’.

‘Zodra het Amen is verstaan, heeft de gemeenschap afgedaan’.

‘Iemand uit onze gemeente was met vakantie in Zeeland en heeft zich met schaamte er over verwonderd met hoeveel zelfbeheersing men daar wachtte tot bank voor bank de kerk uitgegaan werd. Zo iets past beter in een dergelijke omgeving’.

De voormalige gereformeerde Handwegkerk te Amstelveen.

Klaarblijkelijk is het in Amstelveen-Noord/Buitenveldert  ook nog niet alles bij het verlaten van het kerkgebouw, want bovenstaand stukje werd onder het kerknieuws van die gemeente opgenomen met de vraag er aan toegevoegd:  ‘Zouden wij ook hier in Amstelveen niet kunnen proberen op een dergelijke wijze de kerk te verlaten?’

(6 juli 1963)

Nieuw orgel voor Bunnik.

In een dienst, waarin ds. P. Kuijper [1908-1985] uit Zeist voorging, is in de kerk van Bunnik een nieuw orgel officieel in gebruik genomen. Dit instrument is een geschenk van alle gemeenteleden uit Bunnik en Odijk, en is gebouwd door de Apeldoornse orgelbouwer Ernst Leeflang. Het is een positief met de volgende dispositie: Holpijp 8, Quint 3, Prestant 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Scherp 2 tot 3 sterk. Alle stemmen zijn gedeeld. De pedaal is aangehangen.

Het orgel in de kerk van Bunnik  (foto: Andre van Dijk).

De kerk van Bunnik, die vorig jaar december in gebruik genomen werd, zal nog worden uitgebreid met een jeugdgebouw en een wijkcentrum, waarvoor de plannen reeds gereed zijn. Het wachten is alleen op rijksgoedkeuring. Evenals het kerkgebouw zelf is ook deze uitbreiding ontworpen door de Utrechtse architect Sj. Wouda. Omdat de financiële toestand aanvankelijk niet zo gunstig leek had hij de kerkbouw in twee fasen ontworpen, waarvan de kerkzaal de eerste fase was en de wijkzaal met jeugdcentrum de tweede. De offervaardigheid van de gemeenteleden uit Bunnik is echter zó groot geweest, dat de tweede fase veel sneller op de eerste kan volgen dan aanvankelijk was voorzien. Ook het orgel is een geschenk van de gemeenteleden zelf.

De voormalige gereformeerde kerk De Gaarde, inmiddels gesloopt (foto: Reliwiki, A. van Dijk).

(6 juli 1963)

Avondmaalsstellen gevraagd.

De deputaten voor de emigratie hebben ons verzocht mee te delen dat zij verschillende aanvragen hebben liggen van de kleine kerken in Australië en Nieuw-Zeeland om gebruikte avondmaalsstellen te mogen ontvangen. Deze kleine kerken kunnen heel moeilijk zelf tot het aankopen van nieuwe avondmaalsstellen overgaan door de zware lasten die zij hebben te dragen. Mochten er kerkeraden zijn die nog een goed bruikbaar stel over hebben, dan kunnen zij de kerken in Australië en Nieuw-Zeeland een grote dienst bewijzen door ze voor dat doel af te staan. Het Algemeen Kerkelijk Bureau wil graag voor doorzending zorgen.

(6 juli 1963)

De vergaderplaats van de synode.

Ds. P.G. Kunst (1907-1981).

Over de vergaderplaats van de synode heeft niemand minder dan de praeses der synode, dr. P.G. Kunst [1907-1981], geschreven en naar aanleiding hiervan opgemerkt, dat kerkgebouwen zich maar slecht lenen voor de ontvangst van een generale synode.  Nu wordt in het Gereformeerd Kerkblad voor Drenthe en Overijssel de suggestie gedaan, dat de synode het zich gemakkelijker moet maken en in een prettig oord moet neerstrijken.

Het gereformeerd Conferentiecentrum ‘De Blije Werelt’.

In Lunteren staat zulk een prachtig gereformeerd oord als ‘De Blije Werelt’, met een accommodatie van meer dan tweehonderd bedden, van alle gemakken voorzien en waarin het een lust is om bijeen te komen en zich in de stille natuur te vertreden. Dan is alle narigheid van de huisvesting opgelost en de kwestie van de grote afstanden, die men in een stad moet afleggen, aleer men op de plaats van bestemming is, elke dag weer, is dan meteen van de baan, aldus genoemd kerkblad.

(6 juli 1963)

Bron:

Centraal Weekblad voor De Gereformeerde Kerken in Nederland, 29 juni en 6 juli 1963