‘Ik schaam me eigenlijk een beetje dat het er allemaal zó uit ziet. Dat heeft de kerk niet verdiend…’
De ‘wedstrijd’ om het mooiste plan te maken voor de herbestemming van de Greidhoekekathedraal in het Friese Lollum, werd gewonnen door het plan ‘Thús’ (Thuis).
Dat was natuurlijk al lang bekend, want de opnames voor het TV-programma NieuwLicht werden al eerder gemaakt, maar het programma zelf werd op zondag 9 februari 2020 bij de EO uitgezonden (de presentator was Thijs van den Brink). Vandaar een korte terugblik.
Drie teams van deskundigen, elk onder leiding van een teamcaptain, kregen de opdracht plannen te maken om de verwaarloosde, indrukwekkende, voormalig gereformeerde dorpskerk van Lollum, niet ten onrechte betiteld als de Greidhoekekathedraal, te redden van de ondergang. In de hoogtijdagen zat deze kerk, ‘enig in zijn soort’, vol met honderden kerkgangers. Maar de krimp en de ontkerkelijking lieten ook Lollum niet onaangeroerd. Daarom werd de kerk jaren geleden aan haar bestemming onttrokken en stond ze sindsdien leeg (de Greidhoeke (letterlijk vertaald uit het Fries: Weidehoek) is het gebied in het middenwesten van Friesland dat voornamelijk uit grote weidegebieden bestaat).
Er waren drie voorwaarden waaraan de plannen moesten voldoen: ze moesten financieel haalbaar zijn, bestemd worden voor zingeving, en de inwoners van het dorp Lollum moesten er baat bij hebben.
Team 1, onder leiding van Anne Westerduin, kwam met een plan onder de titel ‘Thús’. Het plan wilde rust, ruimte, lucht en sfeer scheppen door het in achtereenvolgende fasen creëren van slaapplekken als B&B in de kerktoren, een winkel voor de verkoop van streekprodukten, een kaasmakerij, een kunstenaarsatelier en een koffiehuis. Het plan was volgens de opstellers ‘realistisch en haalbaar’ en was met € 700.000 te realiseren.
Het tweede team, dat onder leiding stond van theoloog Rikko Voorberg, stelde voor van de kerk een plaats van herdenken te maken, door weliswaar de entree van het kerkgebouw in volle glorie te laten staan, maar het dak en grotendeels ook de muren weg te breken. Na door de entree de ruimte erachter te zijn binnengekomen komt men in een tuin met een serre waar ook een uitvaartondernemer zijn werk zou kunnen doen.
Team 3, stond onder leiding van Lieke Wijnia, wilde van de kerk een werkplaats voor de ziel maken. Je zou er kunnen verblijven in een soort kloosterkamer met uitzicht over de weidevelden, terwijl in de kerk ‘zwevende kamers’ gerealiseerd zouden kunnen worden waar je aan jezelf zou kunnen werken.
De jury kwam na de presentatie van de plannen met haar eindoordeel: met alle waardering voor de overige plannen werd team 1 met Thús aangewezen als de winnaar.
Nu nog even afwachten of en wanneer de plannen gerealiseerd worden.