In de nummers van 7 en 14 april 1962 van het Centraal Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland kwamen we onder meer de volgende berichten tegen uit plaatselijke Gereformeerde Kerken. De redactie van GereformeerdeKerken.info plaatste de illustraties en tussen [vierkante haakjes] enkele aanvullende opmerkingen en gegevens.
Nijkerkerveen zelfstandig.
In Nijkerkerveen is onlangs een vergadering gehouden van de aldaar woonachtige leden van de Gereformeerde Kerk van Nijkerk om na te gaan of het wenselijk is binnen afzienbare tijd te komen tot instituering van een zelfstandige kerk in Nijkerkerveen. Er waren ongeveer zeventig aanwezigen. Enkele broeders die met de bestaande toestand tevreden zijn en ook de op te brengen hogere bijdragen te bezwaarlijk vinden, meenden tegen het plan te moeten stemmen. Anderen waren vóór, gezien de betere geestelijke bearbeiding van de gemeente, wanneer de toekomstige predikant een kleinere kring aan zijn zorgen zou zien toevertrouwd. Uiteindelijk bleven er zeven tegenstemmers over. Naar aanleiding hiervan oordeelde de kerkenraad van Nijkerk dat het op den duur toch tot zelfstandigheid moet komen, doch dat de gedachte hieraan nog meer moet wennen. De streefdatum van 1 januari 1967 kan gehandhaafd blijven.
(7 april 1962)
[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – Uiteindelijk werd de instituering van de Gereformeerde Kerk te Nijkerkerveen op 22 januari 1967 gerealiseerd.]
Samenspreking in Nijkerk.
Enige tijd geleden heeft de kerkeraad van Nijkerk zich tot de hervormde kerkeraad gewend met het verzoek om te komen tot een samenspreking over ‘wat ons verbindt en wat ons scheidt’. Daarop is thans een gunstig antwoord ontvangen. Er wordt een commissie van vier personen benoemd die aan de samenspreking zal deelnemen. De hervormde kerkeraad had inmiddels een soortgelijke commissie benoemd.
(7 april 1962)
Bij trouwe kerkgang leert men ze kennen!
Vanuit de gemeente kwam bij de kerkeraad van Baarn een vraag binnen om de ouderlingen meer in de ouderlingenbank te zien tijdens de kerkdiensten, ‘daar we anders niet weten wie er ouderling is’. Het systeem dat de kerk van Baarn thans kent is het gevolg van een besluit dat enige tijd geleden door de kerkeraad werd genomen in verband met de vraag van de ouderlingen, om met hun gezinnen naar de kerk te kunnen gaan. Dit systeem berust hierop dat in ongeveer drie maanden [de ouderlingen van] alle wijken aan de beurt komen, zodat bij trouwe kerkgang het mogelijk is toch alle ouderlingen te leren kennen!
(7 april 1962)
[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – ‘Omdat we’ – zo constateerde de kerkenraad in 2017 – ‘niet op dezelfde voet kunnen doorgaan’ werd in 2018 (na onderzoek door een commissie) aan de kerkenraad geadviseerd en – de gemeente gehoord – door de raad besloten: dat de Paaskerk als gebouw behouden blijft voor de Paaskerkgemeenschap; dat het overige onroerend goed – de voormalige pastorie, de kosterswoning, en het zalencentrum Het Brandpunt verkocht worden. Als een eventuele koper bereid zou zijn ook het kerkgebouw te kopen en vervolgens aan de Paaskerkgemeente te verhuren, zou ook die mogelijkheid onderzocht worden.]
Ventilator of minder roken?
Bij de ingekomen stukken in de kerkeraad van Baarn was een brief van de mannenvereniging ‘Calvijn’ met het verzoek, om in één van de lokalen een ventilator aan te brengen daar het wat rokerig is bij het vergaderen. De kerkeraad adviseerde wat minder te roken. Dit onder meer met de overweging dat dan misschien van het gespaarde geld de ventilator zou kunnen worden aangeschaft (of zou het dan niet meer nodig zijn?). In ieder geval, de kerkeraad besloot afwijzend op het verzoek te beschikken.
(7 april 1962)
Plaatsgelden afgeschaft.
In de kerkeraad van Ooltgensplaat is een historisch besluit gevallen, toen beslist werd dat de plaatsgelden zullen worden afgeschaft. Ter tafel was een voorstel van de Commissie van Beheer om deze gelden met 100 procent te verhogen. Sinds 1929 was er in het eenmaal vastgestelde bedrag geen verandering meer gekomen, en dat terwijl de waarde van het geld zoveel minder is geworden. Op zichzelf was het voorstel dan ook niet onredelijk, doch vanuit de vergadering kwam een ander geluid: schaf de plaatsgelden af en u zult zien dat dat meer gewicht in de schaal legt dan een verhoging van 100%. Dit voorstel werd aangenomen.
(7 april 1962)
Percentages kerkbezoek.
Uit een overzicht over 1961 van de kerk van ’s-Gravenhage-Moerwijk blijkt dat in dat jaar ’s morgens 45% van het totaal aantal gemeenteleden de kerkdiensten bezocht. Voor de avonddienst was dit percentage 30%. Aan het avondmaal werd deelgenomen door 66½ % .
(7 april 1962)
Grond voor de kerk.
De kerkeraad van Maartensdijk heeft besloten een stuk grond aan te kopen voor de bouw van een nieuwe kerk. Dit perceel ligt aan de Julianalaan hoek Beatrixlaan. De gemeente heeft onlangs voor schuldaflossing een bedrag van fl. 2.800 bijeen gebracht.
(7 april 1962)
Zomer- en winterkerk.
Naar een ontwerp van architect G. Steen uit Leeuwarden wordt op het ogenblik gewerkt aan de bouw van een nieuwe kerk op het eiland Schiermonnikoog. Deze kerk kan 255 personen herbergen. Door de zijvleugels te benutten kan dit aantal zonder moeite worden uitgebreid tot 450. De opdracht van architect Steen was dan ook een kerk te ontwerpen, waarbij rekening gehouden moest worden met de verschillende grootte van de gemeente ’s zomers en ’s winters, in verband met het aantal toeristen. De architect heeft dit probleem opgelost door in de zijvleugels van het kerkgebouw geen banken maar stoelen te plaatsen. Zijn er veel kerkgangers dan kunnen deze vleugels normaal gebruikt worden. Zijn er weinig kerkgangers, dan worden ze ontruimd.
Om nu te voorkomen dat men dan tegen een gapende holle ruimte aan moet kijken had men bijvoorbeeld harmonicadeuren kunnen aanbrengen om de ruimte af te sluiten. Architect Steen vond echter dat men de ruimte beter op een andere wijze kon benutten. ’s Winters wil hij er palmen neer zetten die door een zacht diffuus licht worden beschenen, waardoor het ruimte-idee wordt behouden, maar waardoor tevens de sfeer wordt verhoogd. Het oude gereformeerde kerkje op Schiermonnikoog is reeds afgebroken en men is nu hard bezig met de bouw van het nieuwe. Het is de bedoeling dat het nieuwe kerkje bij het aanbreken van het badgastenseizoen klaar zal zijn.
Voor het eerst zullen dan de eilandbewoners na een lange eenzame winter op hun geïsoleerde eiland met de vakantiegangers een kerkdienst bij kunnen wonen in een kerkje waar voor iedereen plaats is.
(7 april 1962)
Na restauratie weer in gebruik.
Na het ondergaan van een grondige restauratie is de gereformeerde kerk van Voorthuizen weer in gebruik genomen. Het bedehuis is geheel vernieuwd en ademt nu een sfeer van blijmoedigheid. De wanden, het plafond en de gewelven zijn modern bekleed. De verlichting is vernieuwd en in plafond en wanden ingebouwd. Het plafond is voorts in lichte, maar warme leverkleur geschilderd. De balken kregen een antracietkleur. De zijwanden werden voorzien van een ruimtewerkende blauwe tint en de banken zijn thans in licht en donker eikenhout uitgevoerd. De kanselwand is wit en kreeg een mahonie lambrisering. De vloerbedekking is staalblauw geworden.
(7 april 1962)
Plannen in Leek.
De kerk van Leek koestert plannen om binnenkort een nieuwe kerk met jeugdgebouw te doen verrijzen aan de Van Panhuyslaan. Naar schatting zullen de kosten ongeveer fl. 400.000 bedragen. Door middel van allerlei acties zijn reeds gelden ingezameld. Een rondgang door de gemeente heeft ten doel om het grondkapitaal, fl. 20.000, een aanzienlijk eind omhoog te brengen. Om de gemeenteleden te bergen zijn op het ogenblik dubbele morgen- zowel als avonddiensten noodzakelijk, terwijl het jeugdgebouw te klein is en niet meer aan de eisen voldoet.
(7 april 1962)
[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – In 1965 werd de nieuwe kerk in gebruik genomen, echter niet aan de hierboven genoemde Van Panhuyslaan maar aan de Lindensteinlaan. In 2017 werd de kerk grondig verbouwd. Als zodanig doet ze nog steeds dienst als protestants kerkgebouw te Leek.]
Nieuw orgel voor Aardenburg.
Naar ds. J.D. de Vries [(*1930)] in het gemeenteblad van de kerk van Aardenburg, ‘Kerk en Huis’, meedeelde, heeft men daar op zaterdag 3 maart het nieuwe orgel voor de kerk in gebruik genomen. Nadat het orgel door de orgelcommissie aan de kerkeraad was overgedragen, kon men met de kwaliteiten ervan kennis maken tijdens een orgelbespeling door de heer Brakman.
Verder was een groot deel van de avond gevuld met samenzang van een aantal nieuw-berijmde psalmen.
(7 april 1962)
Dominee wil het eens zo proberen.
De pastor van Nijverdal vertelde in de kerkbode: ‘Ik heb kaarten laten drukken om de ouders van de catechisanten inlichtingen te geven over de vorderingen en ijver van hun nakroost. 50 kaarten zijn verzonden. Binnenkort krijgt u over alle kinderen een verslag. Ik heb al opgemerkt dat verschillende wegblijvers zulks plegen te doen zonder dat vader en moeder dat weten. Tevens zijn er ouders die zich niet kunnen voorstellen dat hun kinderen niet leren, echt niet. In twee gevallen hoefden de jongelui hun strafwerk dan ook niet te maken. Jammer voor de kinderen. Jammer voor die ouders. Van andere ouders heb ik hier andere reacties gelukkig. Zij willen graag geregeld mededelingen. Dit zal zeker geschieden’.
(7 april 1962)
Vrouwen stemmen voortaan ook.
Na bespreking en stemming heeft de kerkeraad van Mijdrecht besloten ook de vrouwelijke lidmaten voortaan te laten deelnemen aan de verkiezing van ambtsdrager.
(14 april 1962)
Geen speciale toenadering.
Op een gemeentevergadering van de kerk van Bunschoten-Spakenburg kwam de vraag aan de orde hoe de kerkeraad stond tegenover de toenaderingspogingen tot vereniging met de hervormde kerk. Ds. J. Lafeber [(1909-1977)] gaf ten antwoord dat de verhouding met de plaatselijke hervormde kerk goed is te noemen. Maar naar het oordeel van de kerkeraad zijn er geen termen aanwezig om speciale toenadering te zoeken.
(14 april 1962)
De tijd is nog niet rijp.
Ook de kerkeraad van Midwolda [Gr.] heeft zich vrij uitvoerig beziggehouden met de vraag hoe de houding tegenover de Nederlandse Hervormde Kerk vandaag de dag zal moeten zijn. Dit naar aanleiding van de ‘pogingen die hier en daar worden gedaan om tot algehele hereniging te komen’ [bedoeld werd onder meer de actie van achttien hervormde en gereformeerde predikanten – ‘De Achttien‘ genoemd]. De kerkeraad was van oordeel dat de tijd daar nog niet rijp voor is. Met name omdat de hervormde tuchtopvatting nog steeds niet bijbels is te verantwoorden. Ook op het punt van de christelijke organisaties zag de kerkeraad ingrijpende verschillen. Om een en ander beter te kunnen beoordelen werd besloten contact op te nemen met de hervormde kerkeraad ter plaatse.
(14 april 1962)
Vernieuwing in de liturgie.
Nu de kerk van Voorthuizen een restauratie heeft ondergaan [zie het bericht daarover hierboven] heeft de kerkeraad tevens besloten een vernieuwing in de liturgie door te voeren. Onder meer zal getracht worden voortaan samen de geloofsbelijdenis te zingen. Ten aanzien van de doopdiensten werd besloten dat het lange formulier eenmaal per maand zal worden gebruikt en voor het overige telkens het korte. Betreffende het avondmaal besloot de kerkeraad bij de ‘voorbereiding’ steeds het eerste gedeelte van het formulier reeds te lezen. Voorts zal worden geprobeerd in de lokalen avondmaal te houden voor zieken en dergelijke, bijvoorbeeld op een middag.
(14 april 1962)
Twee mogelijkheden.
Het kerkgebouw van Uithoorn verkeert in een dermate deplorabele toestand dat de Commissie van Beheer zich genoodzaakt zag daar een artikeltje aan te wijden in de kerkbode. De Commissie stelde de gemeente daarbij twee mogelijkheden voor. De ene mogelijkheid zou zijn dat het volgend jaar het volgende bericht in de kerkbode zal verschijnen: ‘Schade ongeveer fl. 250.000. Bij de zuidwesterstorm van de afgelopen nacht is de gereformeerde kerk te Uithoorn gedeeltelijk ingestort. Het allang verwaarloosde gebouw kon de natuurkrachten niet meer doorstaan. De zuidelijke gevel en het dak moeten in ieder geval vernieuwd worden. Er is zelfs sprake van dat de hele kerk gesloopt zal moeten worden daar ook de noordelijke gevel scheuren vertoont. De gemeente zal voorlopig ’s zondags samenkomen in het jeugdgebouw en in de nieuwe christelijke kleuterschool in Zijdelwaard’.
De tweede mogelijkheid zou het volgende bericht zijn: ‘Herstelde kerk in gebruik genomen. Hedenmiddag is de geheel gerestaureerde gereformeerde kerk te Uithoorn in gebruik genomen. Talrijke kerkelijke en burgerlijke autoriteiten gaven van hun belangstelling blijk. De pastor loci, ds. J. van Dalen, liet in zijn toespraak uitkomen dat dit mede door Gods genade mogelijk gemaakt was, door de eendrachtige samenwerking en offerzin van de gemeenteleden’.
(14 april 1962)
(Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De uit 1927 daterende Kruiskerk is inmiddels buiten gebruik gesteld. De laatste dienst was op 17 februari 2002.]
Tegenvaller voor Zuidland.
In verband met de plannen voor de bouw van een nieuwe kerk hebben kerkeraad en gemeente van Zuidland een lelijke tegenvaller te incasseren gekregen. Leek het er aanvankelijk op dat de bouwkosten konden blijven beneden het maximum van fl. 650.000, later bleek dat hier zeker nog fl. 90.000 bijkwamen.
Dit is onder meer het gevolg van het feit dat de fundering en het heiwerk aanzienlijk duurder bleken uit te komen. Voorts beïnvloedden de invoering van de vijfdaagse werkweek alsmede de verhoging van de lonen de bouwkosten in nadelige zin. Niettemin besloot de kerkeraad toch met de plannen door te gaan, ondanks deze tegenslag. De ontwikkeling leidde ertoe dat er een ongedekt tekort is van fl. 68.000. Het ligt in het voornemen dit bedrag te vinden door een actie ineens, ter gelegenheid van het slaan van de eerste paal, alsmede van een nog te verwachten steun. In een ledenvergadering der gemeente is gebleken dat zij zich volkomen achter de plannen van de kerkeraad stelt. Gehoopt wordt dat de nieuwe kerk in 1964 in gebruik kan worden genomen.
(14 april 1962)
Kerk in aanbouw.
In Maassluis wordt op het ogenblik hard gewerkt aan de voltooiing van een nieuw bedehuis. Deze kerk heeft enige tijd geleden reeds de naam ‘Maranathakerk’ ontvangen. In december 1960 werd de eerste paal voor dit nieuwe bedehuis geslagen en gehoopt wordt dat het de volgende maand in gebruik genomen kan worden. Daarna zal dan de bestaande Zuiderkerk worden gesloopt. Dit gebouw valt namelijk in saneringsgebied van de burgerlijke gemeente.
(14 april 1962)
[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De in 1962 in gebruik genomen Maranathakerk was het derde kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk te Maassluis. De kerk kwam in de plaats van de oude Zuiderkerk uit 1895; deze werd toen buiten gebruik gesteld. Door teruglopend ledenaantal werd ook de Maranathakerk jaren geleden afgestoten en is de kerk nu in gebruik bij de Evangelische Gemeente ‘Maranatha‘.
De in 1955 door B.T. Boeyinga gebouwde gereformeerde Immanuëlkerk werd vanaf zondag 3 oktober 2010 een van de drie protestantse kerkgebouwen van Maassluis. De hervormde kerk De Ark aan de Rembrandtlaan werd toen buiten gebruik gesteld (laatste dienst: 26 september 2010).]
Plannen in Rockanje.
Op de laatstgehouden gemeentevergadering in Rockanje is voor het eerst de zaak van de kerkbouw ter sprake geweest. Vrijwel algemeen was men van oordeel dat zo spoedig mogelijk tot fondswerving op grote schaal moet worden overgegaan. Voor dit jaar zal een streefbedrag worden aangehouden van fl. 10.000. De bouwfondscommissie heeft de organisatie van de inning van het bedrag op zich genomen. In de kerkbode werd meegedeeld dat de vergadering in de bespreking over deze kerkbouwplannen niet enthousiast ‘voor‘ was, maar dit werd begrijpelijk geacht en gezien als een bewijs van grote werkelijkheidszin en nuchterheid. Een eventuele nieuwe kerk zal immers verscheidene honderdduizenden guldens gaan kosten.
Menselijkerwijze gesproken is dat voor een gemeente van 350 leden een onmogelijke opgave en de tijd waarin het bedrag bij elkaar moet komen kon wel eens te kort zijn. Daarom werd het begrijpelijk geacht dat er niet van een hoerastemming sprake was. Maar nog minder was er sprake van een paniekstemming. Het algemeen gevoelen werd gekarakteriseerd als: ‘als het moet dan moet het’. De gemeente zal een grote inspanning aan de dag moeten leggen om de ontwikkeling het hoofd te kunnen bieden.
(14 april 1962)
Plan voor een nieuw orgel.
De kerkeraad van Kootwijk heeft besloten om over te gaan tot het plaatsen van een nieuw orgel in de kerk. Om aan de financiële behoeften die hiermee verband houden te voldoen, zal aan de Commissie van Beheer worden gevraagd om bij de volgende rondgang door de gemeente te informeren hoeveel ieder kan en wil geven voor het nieuwe orgel.
(14 april 1962)
Bron:
Centraal Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland. 7 en 14 april 1962