In de nummers van 27 januari en van 3 en 10 februari 1962 van het ‘Centraal Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland’ troffen we onder meer de volgende berichten over plaatselijke Gereformeerde Kerken aan.

De redactie van GereformeerdeKerken.info heeft de illustraties toegevoegd evenals, ter verduidelijking, hier en daar [tussen vierkante haakjes] enkele aanvullende gegevens.

Kerkbouw in Zevenaar?

De groei in de kring van gereformeerden te Zevenaar is van dien aard dat ernstig gedacht moet worden over kerkbouw. Zevenaar ressorteert onder de kerk van Westervoort, een gemeente die hulpbehoevend is. Daarom ‘kun je zelf echter bitter weinig doen’, zo lezen wij in de kerkbode: ‘Dan moet met allerlei instanties overleg gepleegd worden, vooral tegenwoordig, nu bouwen geen kleinigheid is’.

Gelukkig het thans zover dat wel kan worden gesproken van een definitieve tekening. De nieuwe kerk zal t.z.t. verrijzen op de hoek van de Julianalaan en de Hertog Hendrikstraat.

(27 januari 1962)

Teruglopende centrumkerk.

Meermalen is reeds het probleem van de leeglopende centra der grote steden aangesneden, met alle gevolgen van dien voor de samenleving, waaronder niet in de laatste plaats het kerkelijk leven valt. In verband met deze situatie heeft de kerk van Rotterdam-Charlois een sociologisch rapport laten opstellen.

Volgens de gemiddelde prognose van dit rapport zal deze kerk in 1970 zijn teruggelopen tot 4.093 leden (in 1960 telde zij nog 4.941 leden), en in 1980 reeds tot 3.243 leden. Wat het kerkbezoek betreft wordt gerekend op 1.842 kerkgangers in 1970 en 1.459 in 1980. De kerk van Roterdam-Charlois beschikt thans over drie kerkgebouwen met in totaal 3.050 zitplaatsen. Het is duidelijk dat de kerkenraad hier voor ingrijpende vragen staat omtrent de toekomst van de thans in exploitatie zijnde bedehuizen.

(3 februari 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – Dat berekeningen op grond van sociologische gegevens niet altijd uitkomen spreekt duidelijk uit de feitelijke ledentallen in 1970 en in 1980, die in plaats van de bovengenoemde ‘voorspelde’ 4.093 (in 1970) en 3.243 (in 1980), namelijk respectievelijk in feite 2.504 (in 1970) en 1.551 (in 1980) bedroegen; een verschil met de ‘voorspellingen’ van respectievelijk 1.589 en 1.692 leden.]

Snelle groei van Apeldoorn.

Volgens de prognose van een rapport dat is uitgebracht aan de kerkenraad van Apeldoorn zal deze kerk, wanneer het huidige structuurplan van de burgerlijke gemeente zal zijn gerealiseerd (dit is omstreeks 1986 te verwachten) het ledental van ruim 10.000 hebben bereikt. Waarbij er op moet worden gerekend dat een nog sneller verloop van de ontwikkeling niet geheel is uitgesloten. Op het ogenblik telt de kerk van Apeldoorn rond 6.600 leden.

(3 februari 1962

Kerkzegel voor Lewedorp.

Het eerste nummer van de elfde jaargang van het maandelijkse kerknieuws van Lewedorp, ‘Contact’, verscheen onder een nieuwe kop. Dit is op zichzelf nog niet zo erg veel bijzonders, maar in deze kop was ook een gloednieuw kerkzegel verwerkt. Ontwerp en tekening zijn van de plaatselijke predikant, ds. S. Oegema [1928-2007]. De tekst die in dit zegel is verwerkt, Efeziërs 2 vers 14, is ook aangebracht boven de ingang van de kerk. Bovendien is het de tekst waarmee het kerkgebouw indertijd in gebruik werd genomen. Dit kerkgebouw is op het zegel afgebeeld zoals het er in werkelijkheid uitziet. Daaronder de duif (vrede) met daarachter de alfa en omega (Hij, Christus). De golven tegen de kerk kunnen worden gezien als de golven van de branding waarin de kerk staat, en tevens als een ornament voor een zegel van een Zeeuwse gemeente.

(3 februari 1962)

Honderdste kerkeraadsvergadering.

De kerkeraad van de Gereformeerde Kerk te Boechout in België heeft enkele weken geleden haar honderdste vergadering gehouden. Naar in het kerkeraadsverslag werd meegedeeld werd dit feit op passende wijze herdacht, doordat de voorzitter God dankte in zijn openingsgebed en toespraak voor alles wat in Boechout is geschied door middel van deze honderd kerkeraadsvergaderingen. Verder meldt het verslag, dat voor soep met worst was gezorgd om met frisse moed te kunnen voortvergaderen. Een verrassing die allen goed deed.

(3 februari 1962)

Uitgebreid bouwprogramma.

Als afsluiting van een uitgebreid bouwprogramma zal de kerk van Huizum bij Leeuwarden binnenkort de restauratie van de kerk aan de Schrans ter hand nemen.

Het programma omvatte de bouw van de Parkkerk, de verbouwing van de oude pastorie aan de Schrans tot een modern vergadercentrum, aankoop en modernisering van pastorieën, en nu tot slot de restauratie van de Schranskerk. Deze kerk dateert uit 1910 en telt 950 zitplaatsen. In 1920 werd het bedehuis uitgebreid met twee vleugels en galerijen. De kerk werd in 35 jaar niet geschilderd, zodat het wel nodig is dat er eens een nieuw verfje wordt aangebracht. De restauratie komt op fl. 75.000.

Behalve het schilderwerk omvat deze opknapbeurt namelijk het herstellen van de vloeren, het vervangen van paneeldeuren door vlakke deuren, wijziging van het podium, modernisering van de kansel, het plaatsen van nieuwe stoelen, het vernieuwen van vloerbedekking en plafondverlichting, terwijl er voorts ruimere trapopgangen komen en bij de kansel een passende avondmaalstafel en doopvont zullen worden geplaatst. Tenslotte wordt de hoofdingang van de kerk vergroot en zal het meubilair in de beide vergaderzalen worden vernieuwd.

(3 februari 1962)

Restauratie in Zwolle.

De Zuiderkerk in Zwolle heeft een flinke opknapbeurt ondergaan. We lazen in de kerkbode: ‘In feite wordt de kerk met bijgebouwen geschilderd in kleuren welke met zorg gekozen zijn door twee kunstenaars, t.w. de heer Van der Horst uit Emmeloord en de heer Han Prins uit Zwolle, die ook het avondmaalskleed in de Andreaskerk vervaardigd heeft.

De wand in de kerkruimte achter de preekstoel, welke voor velen een onbegrijpelijke en voor enkele ingewijden een zinvolle voorstelling gaf, is thans op een meer eigentijdse wijze geverfd in blauwe kleur. Deze aandachtswand zal worden voorzien van een blank essehouten kruis waarachter de alfa en omega in goud op de blauwe achtergrond. Het rood van de spanten is verdwenen en al het overige verfwerk behoudens enige deuren is in lichte kleuren uitgevoerd. De vergulde lijstjes zijn gehandhaafd. De kerkruimte schijnt nu hoger dan voorheen en het plafond geeft meer rust.

Het orgel ziet er ook anders uit. Het gebeitste eikenhout is wit geverfd. De bruine kleur detoneerde en het was niet mogelijk om het blanke eikenhout tevoorschijn te brengen. De cellen ter weerszijden zijn verdwenen. In plaats van de tralies komen nu passende gordijnen’.

(3 februari 1962)

Tweede kerk aanbesteed.

Nog juist voor het jaareinde heeft de kerk van Katwijk de bouw van een tweede bedehuis aanbesteed. Deze nieuwe kerk zal verrijzen aan de Zeeweg, en wel op het oostelijke gedeelte van het voetbalveld grenzend aan de Jan Evertsenlaan. Met de bouw kan evenwel nog niet direct worden begonnen, omdat Gedeputeerde Staten het onderhavige deel van het uitbreidingsplan nog moet goedkeuren.

(3 februari 1962)

Een ton in twee jaar.

De kerk van Nieuwer-Amstel-Noord is voornemens dit jaar en in 1963 fl. 100.000 bijeen te brengen voor het schuldvrij maken van de Pauluskerk, de stichting van een bejaardencentrum, en de bouw van een kerk in de wijk Elsrijk-Oost.

(3 februari 1962)

Bouw kan beginnen.

De bouw van een nieuwe kerk in het uitbreidingsplan De Heuvel te Leidschendam kan nu binnenkort werkelijkheid worden. Deze bouw is namelijk voor de somma van fl. 401.500 opgedragen aan de firma Langeveld te Alphen aan den Rijn.

(3 februari 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De architect J.H. van der Zee maakte het ontwerp en in februari 1962 werd de eerste paal geslagen. Op 22 mei 1963 werd de gereformeerde Kruisheuvelkerk in gebruik genomen in de wijk de Heuvel. Het gebouw doet nog steeds dienst als protestantse kerk van Leidschendam.]

Kerkbouw voor jonge gemeente.

In het contactblad van de piepjonge kerk van Dubbeldam [op 1 januari 1961 geïnstitueerd] werd onlangs meegedeeld dat over enkele jaren een nieuw kerkgebouw noodzakelijk zal worden. In de toekomst zullen er nog 1.500 woningen worden gebouwd en om alle nieuw-inkomende gereformeerden op te vangen zal de bestaande Rehobothkerk dan veel te klein zijn, zodat er een tweede kerk bij moet komen. De Rehobothkerk is onlangs nog verbouwd en uitgebreid.

De nieuwe kerk zal worden gebouwd [aan de Gravensingel] in het uitbreidingsplan Dubbelsteyn, welk plan in vijf à zes jaar zal worden volgebouwd.

(3 februari 1962)

Orgel aan kerk geschonken.

Een zuster der gemeente die uit Oldebroek vertrok om zich in Apeldoorn te vestigen heeft bij haar vertrek haar huisorgel aan de kerk van Oldebroek ten geschenke gegeven. Het instrument zal voortaan dienst doen op de vergaderingen van de jeugd- en de vrouwenverenigingen. Het is een veelstemmig harmonium dat zich in uitstekende staat bevindt.

Uiteraard werd dit geschenk met hartelijke dank aanvaard, omdat een overleden dochter van de vertrekkende mevrouw de oorspronkelijke eigenaresse was geweest, en deze dochter oud-presidente van de meisjesvereniging was. Het orgel kan daarom nu ook nog dienst doen om de nagedachtenis aan deze oud-presidente levend te houden.

(3 februari 1962)

Positie niet misbruiken.

Dr. J.M. Vlijm [1917-1999] te Voorburg is een predikant van ‘De Achttien’, gelijk men zich zal herinneren. Hij deelt in de kerkbode mee dat hem van hervormde zijde is gevraagd ‘of ik ook namen en adressen heb van gereformeerden die voelen voor een hervormd-gereformeerde gesprekskring’. Dr. Vlijm antwoordt hierop als volgt: ‘Ik heb die niet. Als één van ‘De Achttien’ heb ik mij er voor gehoed mijn positie als predikant hier te gebruiken om voor deze zaak ‘propaganda te voeren’. Ik kan de aarzelingen van sommige gereformeerden goed begrijpen. Wel wil ik als intermediair dienst doen om namen door te geven van hen die zich voor deze zaak interesseren en die aan een kring zouden willen meewerken’.

(10 februari 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – ‘De Achttien‘ waren in de jaren ’60 van de vorige eeuw achttien hervormde en gereformeerde predikanten die streefden naar samengaan van de Gereformeerde Kerken en de Nederlandse Hervormde Kerk. Rond Pinksteren 1961 publiceerden ze de volgende verklaring: “Ondergetekenden, een willekeurige groep van hervormden en gereformeerden, hebben op een bijeenkomst op 24 april 1961 unaniem hun oordeel uitgesproken, dat de gescheidenheid van de Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken niet langer geduld kan worden. Bewogen door de verwachting van het Rijk Gods en de opdracht der kerk in de wereld, zijn zij er gezamenlijk van overtuigd dat naar eenwording gestreefd moet worden. Zij hebben zich voorgenomen stappen te doen om deze eenwording krachtig te bevorderen. Daartoe benoemen zij uit hun midden een kleine werkgroep. Over enige tijd zullen verdere plannen bekendgemaakt worden. Reeds nu echter wordt toezending van adhesiebetuigingen van hervormden en gereformeerden op hoge prijs gesteld”. De groep publiceerde verscheidene boekjes waarin ze hun streven toelichtten.]

Dominee woont in wijkgebouw.

Dominee B. van Oeveren [1925-2011] uit Drachten, die zich op 18 februari a.s. aan de kerk van Utrecht-West zal verbinden, ziet zich genoodzaakt voorlopig met zijn gezin z’n intrek te nemen in een wijkgebouw. Dominee Van Oeveren heeft reeds vier maanden geleden een beroep naar Utrecht-West aangenomen, maar door huisvestingsmoeilijkheden was het hem niet mogelijk eerder met vrouw en kinderen naar Utrecht te komen.

Ook nu nog kan hem geen huis worden aangeboden. Daarom zal het predikantsgezin voorlopig zijn intrek nemen in een geïmproviseerde behuizing in het wijkgebouw van de Lucaskerk, het hervormde bedehuis dat kort voor de jaarwisseling in gebruik werd genomen, en waarvan ook de gereformeerden op het zogenaamde Kanaleneiland gebruik maken. Dominee van Oeveren, die op 3 april 1925 in Zwanenburg werd geboren, verbond zich op 25 mei 1952 aan de kerk van Vries in Drenthe. In december 1956 vertrok hij naar Drachten. Hij heeft gestudeerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar hij in de zomer van 1960 zijn doctoraal examen in de theologie aflegde.

(10 februari 1962)

Een ere-ouderling.

De kerk van Sellingen [Gr.] heeft een ouderling, de heer P. Kamphuis, die niet minder dan 40 jaar in deze gemeente in het ambt heeft gediend. Daarom werd hij kortgeleden bij zijn aftreden tot ere- ouderling benoemd. De kerkeraad besloot tevens er voortaan naar te streven dat bij het verkiezen van ambtsdragers een maximum leeftijd van zeventig jaar in het oog wordt gehouden.

(10 februari 1962).

U vraagt, dominee antwoordt.

In de kerk van De Krim bestaat het voornemen af en toe avonden te beleggen waarop de leden van de gemeente met de predikant van gedachten kunnen wisselen en vragen kunnen stellen naar aanleiding van de door hem gehouden preek. Het is niet de bedoeling avonden te houden in de geijkte vergaderstijl, maar zo ongedwongen als mogelijk is. Om te vernemen hoe groot de belangstelling hiervoor in de gemeente is, is thans een oproep in de kerkbode geplaatst om reacties.

(10 februari 1962)

Kerkzegel Groningen-Noord.

Hierbij geven wij een afdruk van het kerkzegel van de kerk van Groningen-Noord dat enige tijd geleden werd ontworpen. Ter toelichting diene het volgende: Het randschrift is de Latijnse tekst van psalm 8 vers 3, die ook in de open bijbel staat: ‘een vreugde voor de ganse aarde, ver in het noorden. Letterlijk staat er, als in de Statenvertaling: ‘aan de zijde van het noorden’. Dat wordt daar gezegd van de berg Sion, beeld van de kerk. Het pijltje rechts bovenaan op de aardbol (Groningen-Noord is Zendende Kerk voor de Zending op Soemba), duidt als op aardrijkskundige kaarten, het noorden aan. Zo is in een simpele tekening, aardbol, bijbel, kruis, het wezenlijke van de kerk aangeduid, die ook in ‘het noorden’ openbaar wordt.

(10 februari 1962)

Speciale predikant voor bejaardenwerk.

In de classis Apeldoorn is de vraag ter sprake gekomen of niet moet worden overgegaan tot het beroepen van een predikant voor het bejaardenwerk. De classis besloot een commissie te benoemen met de opdracht deze zaak grondig te bestuderen en op de volgende classisvergadering te rapporteren.

De zaak was aan de orde gesteld door ds. G.Y. Vellenga [1920-2004] die er op wees hoe door het werk dat ds. G. Melles [1900-1985] uit Voorst in opdracht van de classis had verricht (arbeid die ten zeerste door de bejaarden wordt gewaardeerd) de noodzaak van de geestelijke verzorging van bejaarden steeds duidelijker zichtbaar geworden.

Ds. G.W. Rijksen [1910-1995] lichtte een en ander nog toe aan de hand van voor zichzelf sprekend statistisch materiaal en betoogde dat het als de taak der kerken moet worden gezien om te komen tot het beroepen van een predikant speciaal voor deze arbeid.

(10 februari 1962)

Financiële hulp aan kandidaten.

De classis Arnhem heeft een commissie benoemd die zal onderzoeken of het mogelijk is financiële hulp te verlenen aan kandidaten bij hun intree in hun eerste gemeente. Wanneer de commissie tot concrete voorstellen op dit gebied komt, zullen die voorstellen worden doorgezonden aan de eerstvolgende particuliere synode.

(10 februari 1962)

Samenspreking in Winschoten.

De kerkeraad van Winschoten heeft besloten een samenspreking te vragen met het bestuur van de Nederlandse Hervormde Evangelisatie ter plaatse. De kerkeraad was van oordeel dat men toch niet zonder meer naast elkaar kan voortleven, maar dat men moet trachten elkaar te leren kennen om duidelijker te zien wat verenigt en scheidt.

(10 februari 1962)

Schuldbelijdenis bij gedwongen huwelijk.

Uit een navraag in de classis Kollum is gebleken dat nog slechts in een tweetal kerken in deze classis aan de gemeente wordt meegedeeld dat een paartje voor de kerkeraad belijdenis van schuld heeft afgelegd in het geval dat een gedwongen huwelijk wordt gesloten.

(10 februari 1962)

Slechts een derde deel…

Omdat het aantal kerkeraadsleden zich zodanig heeft uitgebreid dat er bijna geen plaats meer is in de kerkeraadskamer, en in de kerkeraadsbank, en omdat de rij die vóór de aanvang van de dienst binnenkomt steeds langer wordt, heeft de kerkeraad van Stadskanaal besloten hierin verandering te brengen. Voortaan zal slechts een derde deel van het aantal ouderlingen in de ouderlingenbank plaatsnemen. De anderen kunnen dan een plaatsje zoeken bij hun gezinnen. Ook voor de diakenen is een speciale regeling getroffen en enigen van hen zullen af en toe in de gewone kerkbanken plaats nemen, en niet in de speciale diakenenbanken. Alleen op zondagen waarop het Heilig Avondmaal gevierd wordt of op andere hoogtijdagen wordt van deze regeling afgeweken.

(10 februari 1962)

Storm veroorzaakt schade.

De storm die enkele weken geleden over ons land heeft geraasd, heeft aanzienlijke schade teweeggebracht aan het kerkgebouw van Zevenhuizen in de classis Gouda. De schoorsteen van de kerkenraadskamer kwam naar beneden, het dak van de kerkeraadskamer is aan één zijde voor een groot deel geruïneerd, terwijl de achtertopgevel zodanig werd gescheurd en ontzet dat hij vernieuwd moest worden. Het orgel heeft evenwel geen schade opgelopen. Voorlopig werd een en ander met zeilen afgedekt. Zo spoedig mogelijk zal met de restauratie worden begonnen.

(10 februari 1962)

Bouwplannen in Hilversum.

De kerk van Hilversum koestert plannen voor de bouw van een kerk voor de Oosterwijk (thans wordt gekerkt in de hervormde Maranathakerk), de bouw van nieuwe vergaderlokaliteiten bij de Zuiderkerk en de Noorderkerk, alsmede de restauratie van de Torenlaankerk in het centrum van de stad. Daar er op de begroting voor 1962 een tekort is geraamd van fl. 24.000 is het niet mogelijk al deze plannen tegelijk te verwezenlijken, daar alleen deze plannen reeds een lastenstijging met zich brengen van fl. 42.000, waardoor het tekort dan in een keer zou stijgen tot fl. 66.000.

Niettemin heeft de kerkeraad besloten niet in te gaan op het voorstel van een lid der gemeente om te trachten tot een definitief gezamenlijk gebruik van de hervormde Maranathakerk te komen. Zo spoedig mogelijk zal met de bouw van een kerk voor de Oosterwijk worden begonnen. Bij verdere uitbreiding van de burgerlijke gemeente zal wel met de hervormde gemeente worden samengesproken over een zo mogelijk samen bouwen van een kerk. Allereerst zal nu zo spoedig mogelijk actie worden gevoerd om de nodige verhoging van de vaste bijdragen te verkrijgen, opdat de genoemde bouwplannen kunnen worden aangevat. Voorts zal een vierde collecte worden ingesteld voor het bouwfonds. Zodra de vaste bijdragen voldoende zijn gestegen verdwijnt deze collecte weer van het rooster.

(10 februari 1962)

Tweede kerk voor Katwijk.

Het tweede kerkgebouw voor Katwijk aan Zee waarvan […] de aanbesteding nog juist voor het jaareinde kon plaatsvinden, is geen overbodige weelde. In de oude kerk aan de Voorstraat worden reeds jarenlang dubbele diensten gehouden en dan heeft men soms nog plaatsen tekort. De nieuwe kerk is ontworpen door de architecten T. Bier uit Boskoop en H. Verschoor uit Loosduinen.

De kerk is zo gesitueerd dat zij met de achterkant naar de Zeeweg zal staan en met de voorzijde naar het Piet Heinplein. Er komen twee ingangen, beiden aan het Piet Heinplein. Een ingang via een met bomen omgeven binnenhof en een ruime ontmoetingshal, die niet alleen naar de kerkruimte leidt, maar tevens toegang geeft tot alle lokaliteiten. De andere ingang voert rechtstreeks naar de kerkruimte. De binnenhof is bedoeld om als de dienst achter de rug is wat na te praten. Bij ongunstig weer kan dat in de ontmoetingshal. In deze hal bevindt zich ook een garderobe. De kerkruimte heeft 650 zitplaatsen. Het liturgisch centrum komt aan de kant van de Zeeweg, het orgel boven de ingang er recht tegenover. Aan de ene zijde van de preekstoel is een glaswand gedacht van aanzienlijke breedte en over de hele hoogte.

Waarschijnlijk wordt in het glas een Bijbelse voorstelling gemaakt. Daarover is nog geen beslissing genomen, evenmin als over het tweede kunstwerk. Tegenover de glaswand, aan de andere kant van de preekstoel, is een uitbouw geprojecteerd, waarin in de rechte lijn een grote zaal en een catechisatiekamer. Deze catechisatiekamer is wat hoger geprojecteerd, en door het wegschuiven van een beweegbare wand kan zij ook dienst doen als toneel voor de grote zaal. De grote zaal zelf kan door middel van een beweegbare wand in tweeën worden gesplitst. Tussen de grote zaal en de kerkruimte bevindt zich eveneens een beweegbare wand. Wanneer het dankzij de badgasten ’s zomers bijzonder druk is, kan de zaal dus bij de kerkruimte worden getrokken. Omdat over het meubilair nog geen definitieve beslissing is genomen, zijn de kosten van inrichting nog niet geheel bekend. Het streven is er evenwel opgericht de totale kosten beneden de half miljoen te houden.

(10 februari 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De Triumfatorkerk werd verkocht aan de Hersteld Hervormde Gemeente. De laatste dienst werd gehouden op 28 april 2013.]

Voor ’t nieuwe orgel.

De kerk van Hoogersmilde heeft ineen week tijds fl. 4.678 bijeengebracht voor het onlangs in gebruik genomen nieuwe orgel. Deze gemeente telt slechts 377 zielen, hetgeen betekent dat er dus in een week ruim fl. 12,50 per ziel werd bijeengebracht. Een voortreffelijke prestatie voor deze kleine gemeente!

(10 februari 1962)

Orgel heeft ’t begeven.

De Commissie van Beheer heeft de kerkeraad van Hilversum meegedeeld dat het orgel in de Torenlaankerk ‘praktisch onbespeelbaar’ is geworden. Na een onderzoek door deskundigen is gebleken dat reparatie niet meer mogelijk is. De kerkeraad heeft de commissie daarom gemachtigd over te gaan tot de aankoop van een nieuw orgel.

(10 februari 1962)

Bron:

Centraal Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland, div. nrs., 1962