Postuum Yad Vashem voor ds. Krijger en echtgenote

Tijdens een bijeenkomst in de gereformeerde kerk in het Groningse Oostwold (Old.) is op 21 november 2017 postuum de Yad Vashem-onderscheiding toegekend aan wijlen ds. W.A. Krijger (1917-1981) en zijn echtgenote A. Krijger-Bakhuizen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verstopten zij Joodse onderduikers in de gereformeerde pastorie te Oostwold.

Ds. W.A. Krijger (1917-1981).

Kandidaat Krijger verrichtte tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1941 en 1942 aanvankelijk hulpdiensten in de Gereformeerde Kerken te Haarlemmermeer Oostzijde, Bennebroek en Nieuw-Vennep, en deed op 2 april 1942 intrede als predikant van de Gereformeerde Kerk in het Groningse Oostwold. Daar was hij actief in het verzet. Hij nam hij deel aan de activiteiten van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO), was plaatselijk commandant van de Ordedienst (een van de drie belangrijkste verzetsgroepen) en was daardoor betrokken bij de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (BS), die in 1944 werd opgezet als bundeling van de Ordedienst (OD), de Landelijke Knokploegen (LKP) en de Raad van Verzet (RVV). Ook hielp hij bij de verspreiding van het illegale blad ‘Trouw’.

Dit is de gereformeerde kerk te Oostwold (OId.), die in 1930 in gebruik genomen werd (foto: Reliwiki).

Het echtpaar Krijger verstopte bovendien Joodse onderduikers in de gereformeerde pastorie te Oostwold. Een van hen was Fred van Dam (nu in de 80), die als ‘Frits Kroon’ sinds 1942 in de pastorie ondergedoken was. Als gevraagd werd wie hij was werd gezegd dat hij het neefje van mevrouw Krijger was dat, na het bombardement op Rotterdam, in Oostwold een veilig heenkomen gezocht had. ‘Frits Kroon’ verbleef daar tot februari 1945, toen ds. Krijger werd opgepakt nadat een van de onderduikers, tijdens een niet zachtzinnig verhoor door de Duitsers, diens naam had genoemd.

Gearresteerd.

Mevrouw Krijger moest de pastorie onmiddellijk verlaten en de predikant werd door de Sicherheits Dienst (SD) gearresteerd en overgebracht naar het beruchte Scholtenhuis aan de Grote Markt in Groningen, waar hij veertien dagen gevangen zat en tijdens verhoren met knuppels ernstig mishandeld werd. Na twee weken werd hij op transport gesteld naar het concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg. Hoewel hij daar dwangarbeid had moeten verrichten werd hij daarvoor door SS-artsen afgekeurd vanwege de verwondingen tijdens de verhoren in Groningen opgelopen. In 1945 werd ds. Krijger bevrijd, wat te danken was aan ‘Operation Bernadotte’, een reddingsactie die op initiatief van de Zweedse Graaf Bernadotte werd opgezet en vanaf 15 maart 1945 door het Zweedse Rode Kruis werd uitgevoerd. Korte tijd later kwam ds. Krijger weer thuis in Oostwold, waar hij ook zijn echtgenote ontmoette.

’t Schienvat, het vroegere evangelisatiekerkje te Finsterwolde (foto: Reliwiki).

Na de oorlog was de predikant zeer actief met het evangelisatiewerk te Finsterwolde, dat door de Gereformeerde Kerk te Oostwold werd georganiseerd. Daarna was ds. Krijger van 8 oktober 1947 tot 1 maart 1967 verbonden aan de Gereformeerde Kerk te Schiedam. Begin 1967 kreeg hij een beroep van de kerk te Wierden, die hij van 1 maart 1967 tot 11 maart 1981 diende.

De onderscheiding.

De nu 83-jarige Fred van Dam zorgde ervoor dat de Yad Vashem onderscheiding alsnog postuum aan de predikant en zijn echtgenote werd uitgereikt. In de oorkonde wordt de aanleiding tot de uitreiking (aan de drie kinderen van ds. Krijger en zijn vrouw) als volgt onder woorden gebracht: ‘De Commissie ter Ere van de Rechtvaardigen, ingesteld door Yad Vashem, het instituut ter Herdenking van de Martelaren en Helden, op basis van de door haar ingewonnen getuigenissen, wil eer bewijzen aan Wouter Albert Krijger en Alida Krijger-Bakhuizen, die met gevaar voor eigen leven, gedurende de Holocaust in Europa, vervolgde Joden hebben gered. Derhalve heeft de Commissie aan hen de Medaille van de Rechtvaardigen Onder de Volkeren toegekend. Hun namen zullen voor altijd worden gegraveerd in de eremuur in de Tuin der Rechtvaardigen bij Yad Vashem in Jeruzalem’.

© 2017. GereformeerdeKerken.info