‘Grote Kerk’ Wildervank wordt gerestaureerd

De voormalig gereformeerde, nu protestantse, Grote Kerk te Wildervank (Gr.) wordt gerestaureerd en staat in de steigers.

De voormalig gereformeerde, nu protestantse Grote Kerk te Wildervank (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).

Jaren geleden werd de hele Grote Kerk te Wildervank – een rijksmonument – door vrijwilligers uit de kerkelijke gemeente vooral intern grondig gerenoveerd; de restauratie van de 44 meter hoge toren, die nu – na dertig jaar opnieuw – aan de beurt is, zal echter worden uitgevoerd door een gespecialiseerd bedrijf.

De restauratie, ‘die wel enige tijd zal duren’,  wordt uitgevoerd aan de hand van een in 2010 opgesteld onderhoudsrapport over de kerk en de toren. Het is de bedoeling dat het bovenste metselwerk onder handen genomen wordt, waar scheuren hersteld worden, terwijl ook lood vastgezet moet worden en de leien moeten worden nagekeken en zo nodig vastgezet.

Volgens een woordvoerder van de Monumenten- en Concertcommissie van de Protestantse Gemeente worden de kosten, meer dan € 70.000, voor ongeveer de helft vergoed uit de Brimsubsidie (Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten 2013). Ook in het interieur moet nog het een en ander worden gedaan, zoals de bestrijding van houtworm en het impregneren van het houtwerk.

De Gereformeerde Kerk te Wildervank.

De Christelijke Afgescheidene Gemeente te Wildervank werd op 9 april 1835 door ds. H. de Cock (1801-1842) van Ulrum geïnstitueerd. Dat gebeurde veiligheidshalve ’s avonds om 10 uur. De predikant hield een preek naar aanleiding van de tekst uit Jozua 24 vers 15b: ‘… maar aangaande mij en mijn huis, wij zullen den Heere dienen’.

Links de boerderij van J.J. Boer, die aanvankelijk als kerkruimte dienst deed (foto: ‘Anders dan de wereld’)..

Vanaf 1835 tot 1841 zwaaide ds. De Cock er zelf – zij het op afstand vanwege het toen nog bestaande tekort aan predikanten – de scepter als dienaar des Woords van de Christelijke Afgescheidene Gemeenten in Groningerland, maar in 1841 trad ‘oefenaar’ J.G. Huiskes (1798-1848) aan, die daar nog hetzelfde jaar als predikant in het ambt bevestigd werd, en tot 1844 de gemeente van Wildervank diende (van hem is geen portret bekend). Hij werd van 1844 tot 1849 opgevolgd door ds. D. Postma (1818-1890) van Bedum en Middelstum.

Ds. D. Postma (1818-1890).

Men kwam bijeen in de boerderij van J.J. Boer aan het Oosterdiep in Wildervank. Maar op 18 februari 1842 kon een nieuwe kerk aan het Westerdiep in gebruik genomen worden, waarvan op 8 juli 1841 ‘de eerste steen’ al was gelegd.

De kerk die van 1841 tot 1911 dienst deed.

De gemeente werd kort voor de ingebruikname van het kerkje door de Overheid erkend.

De Grote Kerk (1911).

Architect Tjeerd Kuipers (1857-1942).

Op 18 mei 1911 werd echter de nieuwe ‘Grote Kerk’ aan de Raadhuisstraat in gebruik genomen. De bouwheer was de bekende gereformeerde kerkenarchitect Tjeerd Kuipers (1857-1942), die veel meer gereformeerde kerkgebouwen op zijn naam heeft staan. Door juist de bekende architect Kuipers voor het ontwerpen van de kerk aan te trekken was de financier van de kerkbouw, de heer Bosch uit Wildervank (‘getrouw lid der kerk’), ervan verzekerd dat het een bijzondere kerk zou worden. ‘Er werd gebouwd om te imponeren. De toren moest zo hoog zijn dat die vanuit de boerderij van de familie Bosch te zien was. Er werd niet op een cent gekeken. Honderden mensen werkten op de bouwplaats’.

Het interieur van de ‘Grote Kerk’ te Wildervank (foto: Reliwiki).

Op 29 april 1913 werd bovendien een nieuw orgel met twee manualen en vrij pedaal in de kerk geplaatst, gebouwd door de Duitse firma Walcker. Naast de Grote Kerk staat het moderne verenigingsgebouw Concordia, dat destijds ook door vrijwilligers uit de kerkelijke gemeente grondig werd opgeknapt.

We zullen t.z.t. uitvoerig terugkomen op de bewogen geschiedenis van de Gereformeerde Kerk te Wildervank.

Bron:

Dick Mulder, Andes dan de wereld. Anderhalve eeuw Gereformeerde Kerk in Wildervank. 1835-1985. Wildervank, 1985